Page 7 - Demo_ksiazki

torem aktualnego do dziś w naukach ekonomicz-
nych powiedzenia, że zły pieniądz wypiera lepszy.
Najsłynniejsze dzieło astronoma to jednak nie
traktat o pieniądzu, lecz o budowie Wszechświa-

ta, słynne dzieło De revolutionibus orbium coele-
stium ( O obrotach sfer niebieskich). W książce
uczony przedstawił nie tylko opisaną wyżej teo-
rię heliocentryczną, ale również twierdzenie z za-
kresu geometrii. Zgodnie z owym twierdzeniem,
jeśli wewnątrz dużego okręgu toczy się bez po-
ślizgu okrąg o promieniu dwa razy mniejszym, to
dowolny, lecz ustalony punkt małego okręgu po-
rusza się po średnicy dużego.
Kopernik ukończył swoją pracę w 1530 roku,
jednak obawiał się wydać ją drukiem. Istniało po-
ważne niebezpieczeństwo, iż Kościół uzna teo- Mikołaj Kopernik

rię heliocentryczną za herezję. Traktat O obro-
tach... wydano dopiero w roku 1543, tym sa-
mym, w którym zmarł Mikołaj Kopernik. Obawy i posługiwała się mową niemiecką. W jakim języ-
wielkiego astronoma okazały się całkiem słuszne, ku mówił na co dzień Kopernik oraz czy w ogó-

gdyż dzieło znalazło się w Indeksie ksiąg zakaza- le język polski znał – nie wiadomo. Pisał czasem
nych, z którego zniknęło dopiero w 1828 roku, po niemiecku, a na ogół po łacinie, jak to było
niemal czterysta lat po śmierci uczonego. w zwyczaju w ówczesnej Europie. Narodowość
Kontrowersje, które istniały jeszcze wiele lat w czasach średniowiecza i renesansu nie stano-
po śmierci Kopernika, miały związek nie tylko wiła kwestii tak ważnej, jak dziś. Bardziej liczyła
z oskarżeniami o herezję, ale również z kwestia- się przynależność stanowa. Pochodzący ze Ślą-
mi etnicznymi. O narodowość uczonego spierali ska, mówiący (być może) po niemiecku, studiują-
się Polacy z Niemcami. Obie strony miały swoje cy w Polsce i we Włoszech, poddany polskiego
argumenty. Wszak rodzina astronoma pochodzi- króla... Można więc powiedzieć, że Mikołaj Ko-
ła ze Śląska, który w owym czasie już do Króle- pernik był wielkim uczonym środkowoeuropej-
stwa Polskiego nie należał, zaś jego ludność stop- skim, a może nawet – europejskim.
niowo ulegała germanizacji. Sam Mikołaj Koper- Ostatnia kontrowersja, związana z Kopernikiem,
nik urodził się jednak w Toruniu, mieszkał i pra- pojawiła się w 2005 roku, kiedy na terenie kate-
cował na Warmii, a tereny te należały wówczas dry we Fromborku odnaleziono kości – jak są-
do Polski. Co więcej, w wojnie z niemieckim pań- dzono – należące do astronoma. Przez jakiś czas
stwem zakonnym walczył po stronie Korony Kró- trwały na ten temat spory, jednak w 2008 roku
lestwa Polskiego. Uczony był więc poddanym pol- badania DNA kwestię rozstrzygnęły – znalezisko
skiego króla, tym niemniej nie można tego uznać to szkielet samego Kopernika! Sarkofag ze szcząt-
za argument ostateczny, jako że duża część miesz- kami uczonego obwieziono po miastach Warmii
czaństwa zamieszkującego w tamtych czasach i Pomorza, a następnie uroczyście, z honorami
Królestwo Polskie miała pochodzenie niemieckie pochowano.

CZŁOWIEK, KTÓRY WSTRZYMAŁ SŁOŃCE 9