Page 6 - Demo_ksiazki
P. 6
CZŁOWIEK,
KTÓRY WSTRZYMAŁ SŁOŃCE
MIKOŁAJ KOPERNIK (1473–1543)
Znany jest przede wszystkim jako astronom, któ- astronomii, które w przyszłości miały doprowa-
remu zawdzięczamy obowiązujący do dziś system dzić do powstania teorii heliocentrycznej. Obser-
heliocentryczny. Tak naprawdę jednak był czło- wacje prowadził na baszcie we Fromborku, którą
wiekiem wielu profesji i talentów. uprzednio kupił. Nie ograniczał się jednak do spo-
Ród Koperników wywodzi się ze Śląska, jednak rządzania mapy nieba; spoglądał również nieco
jego przedstawiciele zamieszkiwali także w Kró- bliżej Ziemi. Jego dziełem stała się po części mapa
lestwie Polskim oraz na terenach zakonu krzy- Królestwa Polskiego i Litwy (Kopernik współpra-
żackiego. Mikołaj urodził się 19 lutego 1473 roku cował przy jej opracowaniu) oraz w całości mapa
w Toruniu, w rodzinie kupieckiej. Do dziś na pięk- Warmii – regionu, w którym zamieszkał. Swojej
nej, gotyckiej Starówce tego pomorskiego miasta małej ojczyzny bronił w czasie wojny z zakonem
stoi dom, w którym prawdopodobnie przyszedł krzyżackim w latach 1519-1521. Prowadził także
na świat słynny astronom. negocjacje z wielkim mistrzem Albrechtem Ho-
Młody Mikołaj studiował astronomię na Akade- henzollernem.
mii Krakowskiej. Po ukończeniu nauk został uho- Wiedza wielkiego torunianina przydawała się rów-
norowany godnością kanonika warmińskiego. Na- nież w czasie pokoju. Ceniono go w Rzymie. Na
stępnie kontynuował edukację, studiując prawo prośbę soboru sporządził projekt reformy kalen-
na uniwersytecie w Bolonii. Tam też prowadził darza. Objawił się światu jako ekonomista, zarów-
obserwacje astronomiczne, w trakcie których za- no praktyk, zarządzający dobrami ziemskimi ka-
czął żywić wątpliwości, co do obowiązującej od pituły warmińskiej, jak i teoretyk, autor słynnego
czasów starożytnych teorii geocentrycznej Ptole- Traktatu o monetach. To Mikołaj Kopernik jest au-
meusza. Zgodnie z ową teorią centrum Wszech-
świata miała stanowić Ziemia, wokół której po
swoich orbitach poruszały się Księżyc, Słońce,
planety oraz gwiazdy. Dziś, dzięki Kopernikowi,
wiemy, że jest zupełnie inaczej. Wprawdzie Księ-
życ krąży dookoła Ziemi, podobnie jak inne księ-
życe obiegają swoje planety, jednak Ziemia wraz
z siedmioma innymi planetami obiega Słońce.
Teorię tę, obecnie obowiązującą, nazywamy teo-
Astronom Kopernik,
rią heliocentryczną. czyli rozmowa z Bogiem –
Pomimo licznych zajęć i zainteresowań Mikołaj obraz Jana Matejki z 1873 roku
Kopernik nadal kontynuował prace z dziedziny
8 NASZA POLSKA. SŁYNNI RODACY