Page 2 - demo ksiazki

TOM I

ROZDZIAŁ PIERWSZY

1
Tyńcu, w gospodzie Pod Lutym Turem ”, należącej do opactwa,
”
siedziało kilku ludzi, słuchając opowiadania wojaka bywalca, któ-
Wry z dalekich stron przybywszy, prawił im o przygodach, jakich na
wojnie i w czasie podróży doznał.
Człek był brodaty, w sile wieku, pleczysty, prawie ogromny, ale wychudły; wło-
2,
sy nosił ujęte w pątlik czyli w siatkę naszywaną paciorkami; na sobie miał skórza-
ny kubrak z pręgami wyciśniętymi przez pancerz, na nim pas, cały z miedzianych
3
klamr; za pasem nóż w rogowej pochwie, przy boku zaś krótki kord podróżny.
Tuż przy nim za stołem siedział młodzieńczyk o długich włosach i wesołym spoj-
rzeniu, widocznie jego towarzysz lub może giermek, bo przybrany także po po-
dróżnemu, w taki sam powyciskany od zbroicy skórzany kubrak. Resztę towarzy-
stwa stanowiło dwóch ziemian z okolic Krakowa i trzech mieszczan w czerwonych
składanych czapkach, których cienkie końce zwieszały się im z boku aż na łokcie.
Gospodarz Niemiec, w płowym kapturze z kołnierzem wycinanym w zęby,
lał im z konwi sytne piwo do glinianych stągiewek i nasłuchiwał ciekawie przy-
gód wojennych.
Jeszcze ciekawiej jednak słuchali mieszczanie. W owych czasach nienawiść,
jaka dzieliła za czasów Łokietkowych miasto od rycerskiego ziemiaństwa,
znacznie już była przygasła, mieszczaństwo zaś nosiło głowy górniej niż w wie-
kach późniejszych.
Jeszcze ceniono ich gotowość ad concessionem pecuniarum ; dlatego też nie-
4
raz zdarzało się widzieć w gospodach kupców pijących za pan brat ze szlachtą.
Widziano ich nawet chętnie, bo jako ludzie, u których o gotowy grosz łatwiej,
płacili zwykle za herbowych.
Tak więc siedzieli teraz i rozmawiali, mrugając od czasu do czasu na gospo-
darza, aby napełniał stągiewki.

Pod Lutym Turem – luty – przestarz.: groźny, tur – wymarły ssak, przodek wymarłego
1
bydła; tu: Pod groźnym turem
pątlik – XV-wieczna siatka służąca do podtrzymywania długich męskich włosów i ozdo-
2
biona perłami
kord – pierw.: sztylet bądź krótki miecz popularny wśród najuboższych warstw społecznych
3
ad concessionem pecuniarum – do tworzenia kapitału
4