Page 8 - demo ksiazki
P. 8

Biblia w kulturze












    10      Raj i grzech pierworodny Jana Bruegla i Petera Paula Rubensa      Raj i grzech pierworodny Jana Bruegla i Petera Paula
                                                                            Rubensa, ok. 1617 r., znajdujący się obecnie w Królew-
            Przedstawienie na desce z ok. 1617 r. prezentuje bogactwo krajobra-     skiej Galerii Malarstwa Mauritshuis w Hadze
          zu, pośród którego grzeszą Adam i Ewa. Pejzaż wypełnia bujna
          roślinność i mnóstwo zwierząt, nie tylko tych znanych w Europie, także
          egzotycznych. Ciekawostką jest fakt, że na tym obrazie po raz pierw-
          szy przedstawiono np. rajskiego ptaka z łapami, wcześniej uważano,
          że zwierzęta te całe życie spędzają w locie, a gatunek poznano          Bóg stwarzający wszechświat Williama Blake’a,
          dobrze dopiero w XVI wieku. Bogactwo zwierząt oddaje piękno            ok. 1779 r., znajdujący się w Muzeum Brytyjskim
          natury, potęgę i dobroć Stwórcy, ale niektóre zwierzęta mają też swoją
          symbolikę, np. małpa za plecami Adama wgryza się w jabłko, co
          zarówno oddaje naturę tych zwierząt, chętnie naśladujących człowie-
          ka, ale też symbolizuje grzech (bo małpa to jednocześnie symbol
          grzechu). Szatana pokazano tradycyjnie jako węża. Adam i Ewa są
          nadzy, kobieta podaje siedzącemu mężczyźnie owoc. Na drzewie
          rosną nie tylko jabłka, ale też inne owoce. Winogrona nad głową
          Adama symbolizują krew Chrystusa, która odkupi grzech pierworodny
          (stanowi to nawiązanie do wierzeń katolików, że podczas Eucharystii
          wino zmienia się w krew Chrystusa). Wśród otaczającej ludzką parę
          fauny znajdują zaskakująco spokojne drapieżniki nieatakujące innych
          zwierząt. Gdy Ewa i Adam popełnią grzech pierworodny, harmonia
          Edenu zostanie zakłócona i stary ład legnie w gruzach…
            Bóg stwarzający wszechświat Williama Blake’a


            W wizji angielskiego twórcy, pochodzącej z ok. 1779 r., akt stworze-
          nia pokazano jako pełen dramatyzmu. Bóg, wszechmocny, otoczony
          płomienistą kulą, podobny do człowieka, z rozwianym włosem
          i brodą, skupiony na dziele tworzenia, rozdziela światło od ciemności.
          W dłoni trzyma cyrkiel, którym „kreśli sklepienie nad bezmiarem
          wód”. Jest twórcą groźnym, precyzyjnym i doskonałym, przejętym
          swoim dziełem. Akt twórczy był dla romantyków niezwykle istotny…
          Blake, poeta, malarz, drukarz, był mistykiem i prekursorem romanty-
          zmu.
   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13