Page 8 - demo_ksiazki

Część 1

Partykuła

Partykuła to niesamodzielna część mowy, która modyfikuje znaczenie wyrazu lub
całego zdania.

Rodzaje partykuł:
• wzmacniająca – chodź no, zróbże;
• pytająca – Czy idziesz z nami? Znaszli ten kraj?;
• przypuszczająca – Kupiłabyś to?;
• rozkazująca – Niech tu przyjdzie!;
• przecząca – Nie rozumiem tego.

Wykrzyknik

Wykrzyknik to niesamodzielna część mowy, uwydatniająca uczucia, wyrażająca
ekspresję, służąca do wzywania. Do wykrzykników zalicza się też niektóre wyrazy
dźwiękonaśladowcze.
Ach, jak tu ładnie! • Prr! • Trach!

Wymiana głosek w tematach fleksyjnych
wyrazów odmiennych

• Temat fleksyjny – część wyrazu, która powtarza się podczas odmiany i zasadniczo
pozostaje niezmienna.

• Końcówka fleksyjna – część wyrazu występująca po temacie fleksyjnym i zmienia-
jąca się w trakcie odmiany. Po niej rozpoznajemy formy fleksyjne, czyli przypadek,
liczbę, rodzaj wyrazów deklinujących się (rzeczownik, przymiotnik, liczebnik, niektó-
re zaimki) lub osobę, liczbę rodzaj, czas i tryb czasowników.

• Oboczność – wymiana głosek w temacie fleksyjnym.

Oboczności mogą być samogłoskowe lub spółgłoskowe, np.

M. kwiat-Ø M. lód-Ø
D. kwiatu D. lodu Tematy, w których
C. kwiatowi. C. lodowi zachodzą wymiany
B. kwiat-Ø B. lód-Ø głosek, to tematy
N. kwiatem N. lodem oboczne.
Msc. o kwiecie. Msc. o lodzie

Oboczność spółgłoskowa: t : ć Oboczność samogłoskowa ó : o
Oboczność samogłoskowa: a : e Oboczność spółgłoskowa: d : dź
16