Page 6 - Demo_ksiazki

Konstytucja 3 Maja Król S a sław A t Po ow ,

je z a t ów Ko t c 3 Maj
Polska droga do demokracji była długa i trudna,
choć jesteśmy prekursorami, jeśli chodzi o uchwa-
lanie konstytucji. Konstytucja 3 Maja powsta-
ła jako druga konstytucja na świecie (po USA),
a pierwsza w Europie! W 1791 r. Sejm Rzeczpo-
spolitej Obojga Narodów uchwalił pierwszą na
Starym Kontynencie ustawę zasadniczą. Wielkim
zwolennikiem reform w państwie był wówczas
ostatni polski król – Stanisław August Ponia-
towski, który zwołał posiedzenie Sejmu na 3 maja
i zgromadził na nim światłych reformatorów. Nad
dokumentem obradowali oświeceniowcy, skupieni
wokół władcy, tacy jak m.in. Stanisław Staszic,
Hugo Kołłątaj czy Ignacy Potocki. Po siedmiu
godzinach obrad odbyło się zaprzysiężenie tekstu
Konstytucji, określającej zasady monarchii konsty-
tucyjnej, w którym znalazły się ważne zapisy, m.in.
o zniesieniu liberum veto (według istniejącego
wcześniej prawa w trakcie obrad sejmu nawet je-
den szlachcic mógł zerwać sejm i zaprotestować
przeciwko uchwale), wolnej elekcji, powiększe-
niu liczby wojska.
Jednak dokument ten nie uratował Polski przed kolejnymi rozbiorami (1793, 1795) i niewolą. W zniewo-
lonym kraju władze zakazały obchodzenia święta we wszystkich trzech zaborach. Dopiero rok po odzyska-
niu niepodległości (1918) dzień Konstytucji 3 Maja stał się znów narodowym świętem.
W 1939 r. II wojna światowa zmieniła oblicze świata, a po niej nasz kraj ponownie stracił wolność
i od 1946 r. zabroniono obchodzenia majowego święta (zamiast tego świętowano dzień 1 maja, kiedy
to odbywały się pierwszomajowe pochody). W 1990 r., po odzyskaniu pełnej suwerenności i upadku
komunizmu, przywrócono je i uznano za święto narodowe.
Obecnie bardzo uroczyście obchodzimy Święto 3 Maja. Manifestujemy swój patriotyzm i radość
z odzyskanej po 123 latach wolności – na gmachach urzędów i domów wywieszamy flagi, odbywają
się państwowe uroczystości z udziałem prezydenta RP, a w kościołach są odprawiane msze święte za
ojczyznę.
Konstytucję nazywamy ustawą zasadniczą, gdyż jest to najważniejszy akt prawny, w którym zo-
stały ustalone zasady funkcjonowania państwa, jego ustrój, prawa i obowiązki obywatela oraz organów
władzy.

18