Page 15 - DEMO_KSIAZKI

Świat ZwierZąt

∆ Skoczogonki (Collembola)
Skoczogonki to miniaturowe zwie-
rzęta wodne lub lądowe powszechnie
systematyka  włokiem posiadają tzw. cewkę brzusz-
występujące w ściółce i glebie. Pod od-

ną, która nabrzmiewa i pozwala im
na przyczepianie się do gładkich po-
wierzchni. Inną cechą charakterysty-
czną skoczogonków jest występowa-
nie tzw. widełek skokowych i hamo-
widła, czyli narządu, który podczas
ucieczek przed drapieżnikami pozwa-
la na wykonywanie skoków relatyw-
nie dalekich w stosunku do niewiel-
kich rozmiarów tych zwierząt.

 Pchlicowate (Poduridae)
Pchlica wodna (Podura aquatica) to niewielki owad żyjący na powierzchni jezior i stawów. Na § Stawonogi
jej odwłoku znajdują się tzw. widełki skokowe i hamowidło, które umożliwiają wykonywanie sko-
ków na sporą odległość.  Skrytoszczękie
 Żuwaczkowce dłogonków (Diplura) i pierwogonków  długość od 0,5 do 2 mm
 powierzchnie wód słodkich, rowy,
 Sześcionogi (Protura). Przyjęto, że te skrytoszczę-
kie wyewoluowały niezależnie od owa- moczary i stawy na półkuli północ-
Występowanie dów. Uważane są za grupę parafilety- nej
7700 gatunków. Występują na ca- czną, tzn. jej członkowie są spokrew- Jedynym gatunkiem należącym do
łym świecie, w warstwie próchniczej nieni ze sobą przez wspólnego przod- tej rodziny jest pchlica wodna (Podura
gleby oraz pod kamieniami ka, ale to pokrewieństwo nie obej- aquatica). Jej ciało osiąga maksymal-
Do nadgromady sześcionogów zali- muje całej grupy. nie długość 2 mm, jest brązowe lub
czana jest gromada owadów i ich gro- ciemnoniebieskie ze spłaszczonymi
mada siostrzana: skrytoszczękie (Ento-  CiekaWOStka i długimi czułkami. Ten mały owad
gnatha) podzielona na trzy rzędy, któ- Jak sama nazwa wskazuje, sześcionogi żyje w Europie, na Syberii i w Amery-
rych reprezentanci różnią się od owa- (gr. Hexapoda – „sześć nóg”) wyróżniają się ce Północnej. Łatwo go zaobserwo-
pośród innych stawonogów obecnością 6
dów całkowitym brakiem skrzydeł i inną odnóży krocznych. Prawie wszystkie po- wać, ponieważ przemieszcza się, ska-
budową aparatu gębowego. Są to rzę- zostałe stawonogi mają ich więcej. cząc po powierzchni wody. Żywi się
dy skoczogonków (Collembola), wi-
martwą materią organiczną unoszącą
się na powierzchni wody, a jaja składa
wśród roślinności wodnej.

 Podskoczkowate (Sminthuridae)
§ Stawonogi
 Skrytoszczękie
 długość od 1 do 3 mm
 ściółka, grzyby, jaskinie, powierzch-
nie wód na całym świecie

Do tej rodziny należy ponad 900
gatunków. Charakteryzują się kuli-
stym ciałem. Są roślinożerne i czasa-
mi stają się zagrożeniem dla upraw.
Podczas kopulacji samiec przytrzy-
muje samicę czułkami. Jaja składane
są w ziemi, a wykluwające się z nich
osobniki osiągają dojrzałość już po
miesiącu.

Podskoczek zielony (Sminthurus viridis) jest skoczogonkiem przypominającym wyglądem pchłę;
często pojawia się w szklarniach i na terenach uprawnych.

20 § TYP  PODTYP  NADGROMADA  GROMADA ∆ RZĄD  RODZINA  GATUNEK