Page 11 - DEMO_KSIAZKI
P. 11

Świat ZwierZąt
            Zachowanie





            i życie społeczne





             Wszystkie zwierzęta, od prostych organizmów wielo-
            komórkowych po gatunki wyżej rozwinięte, wykonują
            pewne czynności: przemieszczają się w poszukiwaniu
            optymalnych warunków życia, zdobywają pożywienie
            dla siebie i potomstwa, starają się unikać kontaktu
            z drapieżnikami, komunikują się i rozmnażają. Zacho-
            wania te są przedmiotem badań etologii.

            Zachowania wrodzone i nabyte         CZY WIESZ, żE…
             Zdaniem austriackiego zoologa – Kon-   Imprinting (wdrukowanie) to sposób ucze-
            rada Lorenza (1903-1989) – zachowa-  nia się występujący we wczesnym okresie ży-
            nie jest właściwością gatunku, nie   cia, który polega na naśladowaniu rodziców
                                               i prowadzi do utrwalenia wzorców typowych
            mniej charakterystyczną niż budowa   Ulubionym zajęciem szczeniąt, podobnie   Delfiny porozumiewają się za pomocą dźwięków
                                                                                słyszalnych dla człowieka oraz ultradźwięków
                                               dla gatunku zachowań. Zjawisko to zaobser-
            anatomiczna. Zachowania konkret-  jak ludzkich dzieci w fazie ząbkowania, jest   zrozumiałych wyłącznie dla przedstawicieli wła-
                                               wowano u ptaków zagniazdowników, ale spo-
            nego gatunku są wrodzone i prze-   gryzienie rozmaitych przedmiotów.  snego gatunku.
                                               tykane jest również u innych zwierząt, w szcze-
            kazywane z pokolenia na pokolenie.  gólności u ssaków.
            Te odziedziczone po rodzicach pod-
            stawowe wzorce mogą być zmieniane
            i udoskonalane w oparciu o doświad-
            czenia danego zwierzęcia. Zachowa-
            nia, które zwiększają szanse gatun-
            ku na przetrwanie, są determinowa-
            ne zarówno przez instynkt, jak i wy-
            uczone nawyki.

            Etologia
             Badanie zachowania zwierząt oraz
            jego ewolucji jest obszerną i fascynu-            szczenię
            jącą dziedziną poszukiwań naukow-                                            wrodzone zachowanie:
                                                                                         gryzienie
            ców. Etologia (z greckiego éthos – oby-
            czaj, zwyczaj i lògos – słowo) to na-  skiem tzw. imprintingu, czyli wdru-  Pszczoły wykazują szereg złożonych zachowań.
            uka analizująca zachowanie zwie-  kowania (wpojenia), u wychowywa-  Wśród nich wyróżnia się taniec, w trakcie które-
            rząt, zmiany, jakie w nim zachodzą   nych przez ludzi piskląt gęsi gęgawy.  go pszczoła-zbieraczka przekazuje pozostałym
                                                                                informacje o położeniu atrakcyjnego źródła po-
            pod wpływem działania czynników                                     karmu.
            środowiskowych oraz w trakcie ewo-
            lucji gatunku. Zajmuje się przede
            wszystkim badaniem sposobu roz-
            mnażania, wychowywania potom-
            stwa i obrony terytorium. Ta dyscy-
            plina naukowa została zapoczątko-
            wana w 1953 r. publikacją wyników
            badań Konrada Lorenza nad zjawi-



               CIEKAWOSTKA
              Ciekawość jest jednym z aspektów zacho-
             wań wielu gatunków. Zaspokajając ciekawość,
             zwierzęta lepiej poznają otaczające je środo-
             wisko.


        14
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16