Page 9 - demo ksiazki
P. 9
Miara czasu
Co to są zegary słoneczne? system napędzający Zegar wahadłowy
Są to przyrządy służące do pomiaru cza-
su w oparciu o pozycję Słońca. Dzięki cie- Zegar wahadłowy to mechanizm słu-
niowi gnomonu, który pada na tarczę ze- żący do pomiaru czasu, opierający się
gara, jesteśmy w stanie odczytać aktualną na regularnym ruchu mechaniczne-
godzinę. go wahadła. Został skonstruowany
w 1656 r. przez Christiaana Huygen-
Czym różni się rok syderyczny sa, ale nad jego budową pracował już
(gwiazdowy) od roku słonecz- Galileusz. Sercem zegara jest wahadło
nego? zamocowane w stałym punkcie. Jego
Dzień syderyczny jest to czas, który zaj- ruch jest konwertowany przez specjal-
muje jednej gwieździe przejście dwukrot- ny mechanizm składający się z zęba-
nie nad tym samym południkiem. Na- obciążnik trzpień tego koła połączonego bezpośrednio
tomiast dzień słoneczny jest to czas, któ- pomiar czasu z trzpieniem wahadła, które wprawia
ry zajmuje Słońcu przebycie tej samej wskazówki w ruch.
trasy i w przypadku Ziemi jest dłuższy Schemat przedstawiający główny mecha-
o około cztery minuty od dnia syderycz- nizm działania zegara wahadłowego.
nego. Analogicznie rok syderyczny dla Zie-
mi jest to czas obrotu Ziemi wokół Słońca Zegary astronomiczne Kto wynalazł zegar kwarcowy?
(równy 365 dniom, 6 godzinom, 9 minu- Zegar kwarcowy wykorzystuje do pomia-
tom) mierzony w stosunku do tej samej Są to zegary wyposażone w specjalne ru czasu drgający kryształ kwarcu. Pierw-
gwiazdy; rok słoneczny jest to czas po- mechanizmy i tarcze będące w stanie
między dwoma przejściami Słońca przez pokazać informacje odnośnie pozycji szy zegar wyposażony w stały oscylator
został skonstruowany w 1927 r. przez
punkt równonocy wiosennej (365 dni, 5 Słońca i Księżyca w stosunku do zo- Anglików: W. A. Morrisona i J. W. Hortona.
godzin, 48 minut). diaku. Oprócz obecnej godziny zega-
ry astronomiczne mogą wskazywać
pozycję Słońca na ekliptyce, czas sy-
deryczny oraz węzły księżycowe po-
zwalające na przewidzenie zaćmienia. Praski zegar astronomiczny znajdujący się
Zazwyczaj w centrum tarczy znajdu- na budynku magistratu na starym mieście.
je się okrąg przedstawiający Ziemię
ustawioną w centrum Układu Słonecz-
nego. zodiak pozycja Słońca
w stosunku do
ekliptyki
ekliptyka
W zegarkach cyfrowych diody led, tworzące układ
kresek ułożonych tak, by uzyskać kształt cyfry
osiem, pozwalają na przedstawienie wszystkich
cyfr od zera do dziewięciu.
Co to jest zegarek cyfrowy?
Począwszy od lat 60-tych zeszłego stule-
cia, dzięki rozwojowi technologii, poja-
wiły się zegarki cyfrowe, które pokazują
godzinę na specjalnym wyświetlaczu za
pomocą cyfr, a nie wskazówek. Pierwszym czas syderyczny
zegarkiem cyfrowym był prototyp Pulsara
skonstruowany w 1970 r. i pokazujący go-
dzinę za pomocą czerwonych kresek.
tarcza godziny fazy księżycowe
planetarnej
11