Page 10 - demo ksiazki

Wynalazki

Papier i odkrycie druku

ynaleziony przez Chińczyków papier bardzo szybko stał
Wsię ważnym środkiem w komunikacji międzyludzkiej.

Wiele wieków później, dzięki drukowi, teksty literackie zaczę-
ły bardzo szybko rozpowszechniać się, a kultura przeniknęła
do wszystkich grup społecznych.

Gdzie powstał druk?
Drukowanie na papierze za pomocą drew-
nianych bloków sięga czasów chińskiej dy-
nastii Tang, a jeszcze wcześniej drukowano
na jedwabiu. Drewniane bloki były dobrze
przystosowane do chińskich znaków. Eg-
zemplarz Sutry Diamentowej pochodzący Książki, zbiór kartek połączonych okładką,
z 848 r. n.e. uważany jest za pierwszą w hi- są głównym źródłem wiedzy.
storii wydrukowaną książkę. Coraz więk-
sza popularność buddyzmu i potrzeba tek-
stów pisanych przyczyniły się do rozwoju Co to jest i kiedy powstała pra-
druku drzeworytniczego. sa drukarska?
Wynalezienie ruchomej czcionki przez Johan- Prasa drukarska została wynaleziona w XV w.
nesa Gutenberga przyczyniło się do alfabety- Co to jest linotyp? przez Johannesa Gutenberga (ok. 1394-1468),
zacji dużej rzeszy ludzi. Było to pierwsze urządzenie do zmechani- a jej wynalezienie przyczyniło się do rozwo-
zowanego składu tekstu i zostało zbudowa- ju druku. Składała się z drewnianej konstruk-
ne w 1881 r. przez Niemca Ottmara Mer- cji, mającej dwa ruchome układy oraz wóz-
Czego używano zanim wynale- genthalera (1854-1899). Linotyp składał się ka przesuwającego czcionki i papier pod pra-
ziono papier? z klawiatury podobnej do tej z maszyny do sę, która drukowała, dociskając je do siebie.
Zanim wynaleziono papier istniało wiele pisania, za pomocą której operator tworzył Wielkim odkryciem była również ruchoma
„nośników” słowa: poza kamieniem i mar- wyrazy: naciśnięcie konkretnego klawisza czcionka, której można było używać wielo-
murem używano także terakoty, glinianych powodowało wyzwolenie odpowiadającej krotnie, podczas gdy wcześniejsze drewniane
tabliczek czy drewna pokrytego woskiem. mu matrycy. Wszystkie matryce tworzy- matryce służyły do wydruku tylko jednej i tej
Nośnikiem pisma był papirus, a także perga- ły kompozycję – formę odlewniczą, w któ- samej strony, dopóki nie uległy zniszczeniu.
min, który jednak z powodu wysokich kosztów rą wlewano roztopiony ołów. Tak powsta-
wytworzenia nie zyskał dużej popularności. wał gotowy wzór drukarski. Kontakt z oło-
wiem, który jest szkodliwy dla zdrowia, po-
W jaki sposób papier dotarł na wodował choroby zecerów. Aby zmniejszyć
Zachód? szkodliwy wpływ ołowiu, zecerzy musieli
Papier, używany już w II w. p.n.e. w Chi- obowiązkowo pić mleko, które eliminuje
nach, gdzie wytwarzano go z włókien ro- ołów z organizmu.
ślinnych, dotarł dzięki Arabom do Egip-
tu i na Bliski Wschód dopiero po VIII w.
n.e. Do Europy papier zawitał w XII w.
z Damaszku przez Konstantynopol: zu- Biblia Gutenberga
życie tego produktu było tak duże, że już
w następnym wieku wszystkie floty Mo- Łacińska Biblia wydana w latach 1450-1456
rza Śródziemnego zajmowały się transpor- w Moguncji była pierwszym dziełem wydru-
tem papieru. kowanym za pomocą ruchomej czcionki; ze
180 egzemplarzy do czasów dzisiejszych za-
chowało się jedynie 48. Pierwszy egzemplarz
przechowywany jest w paryskiej Bibliotece
Mazarine.

12