Page 4 - demo ksiazki
P. 4
Wynalazki
Liczby i miary
szyscy obecnie posługujemy się liczbami w naszym co-
Wdziennym życiu. Uważa się, że po raz pierwszy człowiek
zaczął używać liczb około 30 tys. lat temu, np. w postaci na-
cięć na kościach zwierząt. Pierwsze pozycyjne systemy zapi-
su liczb pochodzą sprzed około 5 tys. lat. W zapisie pozycyj-
nym, takim jak np. używany przez nas system dziesiętny, ta
sama cyfra ma różną wartość w zależności od pozycji w liczbie.
We Francji metr jest oficjalną jed-
nostką miary od 7 kwietnia 1795 r.
Długość, jaką określa metr jest jed-
ną z podstawowych wielkości fizycz-
nych.
Jak metr został miarą długości?
Pierwszą definicję metra sformułowała
w 1791 r. Francuska Akademia Nauk i od-
powiadał on długości 1/10000000 odległo-
ści pomiędzy biegunem północnym a po-
łudnikiem paryskim. W 1889 r. utworzo-
no nową definicję metra, w oparciu o od-
ległość pomiędzy dwiema liniami wyryty-
mi na platynoirydowej belce. Ostatecznie,
Już w starożytności człowiek mierzył czas. Foto- w 1983 r., podczas Generalnej Konferencji
grafia przedstawia współczesny zegar z godzi- Miar zredagowano oficjalną definicję me-
Jak działa rzymski system za- nami zapisanymi cyframi rzymskimi. tra: „to odległość, jaką przemierza światło
pisywania liczb? w próżni w czasie 1/299792458 sekundy”.
Rzymski system zapisywania liczb jest sys-
temem addytywnym – każdemu symbolo-
wi przypisana jest pewna wartość. Poszcze- Termometr jest przyrządem służącym do po-
gólne liczby otrzymujemy poprzez dodanie miaru temperatury. Pierwszy termometr został Miary pojemności
lub odjęcie, według konkretnych zasad, war- skonstruowany w 1709 r. przez Daniela Gabrie-
la Fahrenheita. Obecnie w Unii Europejskiej za-
tości poszczególnych symboli (I=1, V=5, kazana jest produkcja termometrów rtęciowych
X=10, L=50, C=100, D=500, M=1000). – zastąpiły je mierniki elektroniczne.
Pojemność określa ilość płynu, jaką może
pomieścić dany pojemnik. Wyraża się ją
Temperatura i jej jednostka miary w litrach bądź w metrach sześciennych. Za-
nim wprowadzono Międzynarodowy Układ
Jednostką miary temperatury w Międzynarodowym Układzie Jednostek Miar jest sto- Jednostek Miar (1889 r.) w różnych cza-
pień Celsjusza (symbol °C), którego używamy na co dzień, by zmierzyć ciepło danego sach stosowano w Polsce odmienne jed-
ciała. Skala Celsjusza, w której wartość 0°C odpowiada punktowi zamarzania wody, nostki miary płynów (np. w średniowieczu
a wartość 100°C temperaturze wrzenia wody, została opracowana w 1742 r. przez jednostką objętości był garniec, do 1764 r.
fizyka Andersa Celsiusa (1701-1744). antał, a po 1764 r. – konew).
6