Page 4 - demo ksiazki
P. 4

Wynalazki


        Liczby i miary




               szyscy obecnie posługujemy się liczbami w naszym co-
        Wdziennym życiu. Uważa się, że po raz pierwszy człowiek

        zaczął używać liczb około 30 tys. lat temu, np. w postaci na-
        cięć na kościach zwierząt. Pierwsze pozycyjne systemy zapi-
        su liczb pochodzą sprzed około 5 tys. lat. W zapisie pozycyj-
        nym, takim jak np. używany przez nas system dziesiętny, ta
        sama cyfra ma różną wartość w zależności od pozycji w liczbie.


                                                                                    We Francji metr jest oficjalną jed-
                                                                                    nostką miary od 7 kwietnia 1795 r.
                                                                                    Długość, jaką określa metr jest jed-
                                                                                    ną z podstawowych wielkości fizycz-
                                                                                    nych.



                                                                               Jak metr został miarą długości?
                                                                               Pierwszą definicję metra sformułowała
                                                                               w 1791 r. Francuska Akademia Nauk i od-
                                                                               powiadał on długości 1/10000000 odległo-
                                                                               ści pomiędzy biegunem północnym a po-
                                                                               łudnikiem paryskim. W 1889 r. utworzo-
                                                                               no nową definicję metra, w oparciu o od-
                                                                               ległość pomiędzy dwiema liniami wyryty-
                                                                               mi na platynoirydowej belce. Ostatecznie,
                                            Już w starożytności człowiek mierzył czas. Foto-  w 1983 r., podczas Generalnej Konferencji
                                            grafia przedstawia współczesny zegar z godzi- Miar zredagowano oficjalną definicję me-
        Jak działa rzymski system za-       nami zapisanymi cyframi rzymskimi.  tra: „to odległość, jaką przemierza światło
        pisywania liczb?                                                       w próżni w czasie 1/299792458 sekundy”.
        Rzymski system zapisywania liczb jest sys-
        temem addytywnym – każdemu symbolo-
        wi przypisana jest pewna wartość. Poszcze-  Termometr jest przyrządem służącym do po-
        gólne liczby otrzymujemy poprzez dodanie   miaru temperatury. Pierwszy termometr został   Miary pojemności
        lub odjęcie, według konkretnych zasad, war-   skonstruowany w 1709 r. przez Daniela Gabrie-
                                            la Fahrenheita. Obecnie w Unii Europejskiej za-
        tości poszczególnych symboli (I=1, V=5,   kazana jest produkcja termometrów rtęciowych
        X=10, L=50, C=100, D=500, M=1000).  – zastąpiły je mierniki elektroniczne.












                                                                                 Pojemność określa ilość płynu, jaką może
                                                                                 pomieścić dany pojemnik. Wyraża się ją
            Temperatura i jej jednostka miary                                    w litrach bądź w metrach sześciennych. Za-
                                                                                 nim wprowadzono Międzynarodowy Układ
          Jednostką miary temperatury w Międzynarodowym Układzie Jednostek Miar jest sto-   Jednostek Miar (1889 r.) w różnych cza-
          pień Celsjusza (symbol °C), którego używamy na co dzień, by zmierzyć ciepło danego    sach stosowano w Polsce odmienne jed-
          ciała. Skala Celsjusza, w której wartość 0°C odpowiada punktowi zamarzania wody,   nostki miary płynów (np. w średniowieczu
          a wartość 100°C temperaturze wrzenia wody, została opracowana w 1742 r. przez   jednostką objętości był garniec, do 1764 r.
          fizyka Andersa Celsiusa (1701-1744).                                   antał, a po 1764 r. – konew).

         6
   1   2   3   4   5   6   7   8   9