Page 2 - demo ksiazki
P. 2

Historia Adama i Ewy w literaturze









             Opisana w Biblii, w Księdze Rodzaju, historia stworzenia świata i człowieka przynosi też dzieje

          pierwszego grzechu. Adam i Ewa zjedli, według Księgi, zakazany owoc, który za namową węża ze-

          rwała kobieta i dała do skosztowania mężowi. Konsekwencją złamania Boskiego zakazu było po-

          zbawienie Adama i Ewy rajskiej szczęśliwości. Najpierw odczuli wstyd, bo zdali sobie sprawę z tego,

          że są nadzy oraz strach przed Bogiem, świadomi swojego przewinienia. Za nieposłuszeństwo wo-

          bec Stwórcy zostali wygnani z pełnego wszelkich dóbr ogrodu i skazani na ciężki los śmiertelników:

          Adam na pracę w pocie czoła, Ewa na rodzenie dzieci w bólach. Tak zaczynają się, według Biblii,

          dzieje grzesznej ludzkości…

       Biblia w kulturze  Hymny Jana Kasprowicza  zabójczych kwiatów. Ta niezwykle      Marka Twaina, amerykańskiego pisarza




                                                 plastyczna wizja ma swoje rozwinięcie
                                                                                        szkockiego pochodzenia, autora Przy-
                                                                                        gód Tomka Sawyera oraz Księcia i żebra-
            Twórcy epoki modernizmu chętnie
                                                 w długim hymnie.
          podejmowali motyw grzesznej kobiety.
                                                   Owa Ewa zostaje także opisana jako
          Literaturę tego czasu wypełniają m.in.
                                                                                        wspólne funkcjonowanie pramatki
                                                 ca, wiodąca innych na pokuszenie:
          postaci femme fatale — kobiet fatalnych,   zbrodniarka, a zarazem piękna grzeszni-  ka. Pamiętniki… z humorem pokazują
                                                                                        i praojca ludzkości jako trudne i pełne
     4    pięknych i atrakcyjnych, tajemniczych,                                        nieporozumień. Adam początkowo
          świadomych swojej wielkiej władzy nad    Nie patrz, gdzie siadła jasnowłosa   traktuje Ewę jako natrętne, zbyt emocjo-
          mężczyznami i bezwzględnie ją wykorzy-                       Ewa,             nalne stworzenie, które za dużo mówi
          stujących. Kobiety takie uwodziły        wygnana z raju na wieczysty czas,    i zbyt często płacze.
          mężczyzn, manipulowały nimi i przywo-    mająca zbrodnię u swych białych stóp,   Kobieta i mężczyzna początkowo
          dziły ich do zguby, niekiedy także do    wieczyście żarta płomienistą żądzą   w ogóle się nie rozumieją, jakbyśmy dziś
          fi zycznej śmierci. Bywały porównywane    winy i grzechu…                      powiedzieli „są z Marsa i z Wenus”,
          do modliszek.                                                                 „nadają na innych falach”, Ewa też może
            Motyw kobiety złej, którą trudno       Spojrzenie na Ewę grozi zgubą,       mieć Adamowi sporo do zarzucenia, ich
          zrozumieć, nacechowany mizoginizmem,   ogarnięciem przez zło, jej piękno jest   historię poznajemy bowiem z dwóch
          czyli nienawiścią do kobiet i przekona-  złowieszcze:                         punktów widzenia, kobiety i mężczyzny.
          niem o przewadze mężczyzn, tak                                                Ich życie razem wydaje się trudne,
          popularny w epoce Młodej Polski, jest    Zakryj błędne źrenice, ścigany       a jednak gdy Ewa umiera, Adam na jej
          obecny i w twórczości Jana Kasprowi-                         Adamie!          grobie umieszcza napis, świadczący
          cza.                                     Nad tobą tam! u szczytu              o wielkiej miłości:
            Powstałe w tej samej epoce hymny       złocistowłosa Ewa!
          młodopolskiego poety eksploatują         Jej grzechu ciężar zgniótł cię, stanąłeś   Gdziekolwiek była ona,
          motyw wielkiej grzesznicy, biblijnej Ewy.                    w pół drogi!           tam właśnie był Raj.
          Oto fragment hymnu Dies irae — Dzień     Zakryj błędne źrenice i na wieki
          gniewu, opisującego koniec świata                            wieków             O żywotności tej historii Marka
          w tatrzańskiej scenerii:                 rzuć się w przepastny żleb!…         Twaina świadczy nie tylko umieszczanie
                                                                                        jej w podręcznikach szkolnych, ale też…
            nad boskiej woli złomem                W hymnie wyraźnie wskazuje się       zacytowanie we współczesnym best-
            wyrosły zabójcze kwiaty              powab złocistokłosej Ewy i jej winę —   sellerze pt. Łapa w łapę, w którym
            w Pańskiego gniewu nieskończony      jest ona matką grzechu, przyczyną      młoda dziennikarka i żona Kamila
                                dzień…           nieszczęścia Adama, a co za tym idzie —  Łapicka, przeprowadzająca wywiad ze
                                                 ludzkości. To niezwykle typowy dla     swoim starszym mężem — sławnym
            A Ewa jasnowłosa, matka gwiazd       Młodej Polski, nacechowany mizogini-   aktorem Andrzejem, podczas jednej
                                i ziemi,         zmem motyw.                            z rozmów cytuje i opowiada mu właśnie
            upaja się ich wonią, schylona nad                                           fragmenty Pamiętników Adama i Ewy.
                                niemi.             Pamiętniki Adama i Ewy               I udaje jej się zainteresować nimi męża,
                                                 Marka Twaina                           który wiele już w życiu przeczytał i nie
            Ewa zostaje więc ukazana jako                                               jest zbyt ciekawy nowych lektur…
          powabna, jasnowłosa, pramatka nie tylko   Znacznie pogodniejszą, choć i wzru-  Niestety, nie dowiemy się już, czy
          ludzkości, ale i ziemi, i gwiazd, skłonna   szającą wizję pierwszych ludzi niosą   zmarły w 2012 roku aktor zdążył sięgnąć
          do grzechu, bo upajająca się wonią     żartobliwe Pamiętniki Adama i Ewy      po książkę Twaina…
   1   2   3   4   5   6   7