Page 2 - demo ksiazki
P. 2
Historia Adama i Ewy w literaturze
Opisana w Biblii, w Księdze Rodzaju, historia stworzenia świata i człowieka przynosi też dzieje
pierwszego grzechu. Adam i Ewa zjedli, według Księgi, zakazany owoc, który za namową węża ze-
rwała kobieta i dała do skosztowania mężowi. Konsekwencją złamania Boskiego zakazu było po-
zbawienie Adama i Ewy rajskiej szczęśliwości. Najpierw odczuli wstyd, bo zdali sobie sprawę z tego,
że są nadzy oraz strach przed Bogiem, świadomi swojego przewinienia. Za nieposłuszeństwo wo-
bec Stwórcy zostali wygnani z pełnego wszelkich dóbr ogrodu i skazani na ciężki los śmiertelników:
Adam na pracę w pocie czoła, Ewa na rodzenie dzieci w bólach. Tak zaczynają się, według Biblii,
dzieje grzesznej ludzkości…
Biblia w kulturze Hymny Jana Kasprowicza zabójczych kwiatów. Ta niezwykle Marka Twaina, amerykańskiego pisarza
plastyczna wizja ma swoje rozwinięcie
szkockiego pochodzenia, autora Przy-
gód Tomka Sawyera oraz Księcia i żebra-
Twórcy epoki modernizmu chętnie
w długim hymnie.
podejmowali motyw grzesznej kobiety.
Owa Ewa zostaje także opisana jako
Literaturę tego czasu wypełniają m.in.
wspólne funkcjonowanie pramatki
ca, wiodąca innych na pokuszenie:
postaci femme fatale — kobiet fatalnych, zbrodniarka, a zarazem piękna grzeszni- ka. Pamiętniki… z humorem pokazują
i praojca ludzkości jako trudne i pełne
4 pięknych i atrakcyjnych, tajemniczych, nieporozumień. Adam początkowo
świadomych swojej wielkiej władzy nad Nie patrz, gdzie siadła jasnowłosa traktuje Ewę jako natrętne, zbyt emocjo-
mężczyznami i bezwzględnie ją wykorzy- Ewa, nalne stworzenie, które za dużo mówi
stujących. Kobiety takie uwodziły wygnana z raju na wieczysty czas, i zbyt często płacze.
mężczyzn, manipulowały nimi i przywo- mająca zbrodnię u swych białych stóp, Kobieta i mężczyzna początkowo
dziły ich do zguby, niekiedy także do wieczyście żarta płomienistą żądzą w ogóle się nie rozumieją, jakbyśmy dziś
fi zycznej śmierci. Bywały porównywane winy i grzechu… powiedzieli „są z Marsa i z Wenus”,
do modliszek. „nadają na innych falach”, Ewa też może
Motyw kobiety złej, którą trudno Spojrzenie na Ewę grozi zgubą, mieć Adamowi sporo do zarzucenia, ich
zrozumieć, nacechowany mizoginizmem, ogarnięciem przez zło, jej piękno jest historię poznajemy bowiem z dwóch
czyli nienawiścią do kobiet i przekona- złowieszcze: punktów widzenia, kobiety i mężczyzny.
niem o przewadze mężczyzn, tak Ich życie razem wydaje się trudne,
popularny w epoce Młodej Polski, jest Zakryj błędne źrenice, ścigany a jednak gdy Ewa umiera, Adam na jej
obecny i w twórczości Jana Kasprowi- Adamie! grobie umieszcza napis, świadczący
cza. Nad tobą tam! u szczytu o wielkiej miłości:
Powstałe w tej samej epoce hymny złocistowłosa Ewa!
młodopolskiego poety eksploatują Jej grzechu ciężar zgniótł cię, stanąłeś Gdziekolwiek była ona,
motyw wielkiej grzesznicy, biblijnej Ewy. w pół drogi! tam właśnie był Raj.
Oto fragment hymnu Dies irae — Dzień Zakryj błędne źrenice i na wieki
gniewu, opisującego koniec świata wieków O żywotności tej historii Marka
w tatrzańskiej scenerii: rzuć się w przepastny żleb!… Twaina świadczy nie tylko umieszczanie
jej w podręcznikach szkolnych, ale też…
nad boskiej woli złomem W hymnie wyraźnie wskazuje się zacytowanie we współczesnym best-
wyrosły zabójcze kwiaty powab złocistokłosej Ewy i jej winę — sellerze pt. Łapa w łapę, w którym
w Pańskiego gniewu nieskończony jest ona matką grzechu, przyczyną młoda dziennikarka i żona Kamila
dzień… nieszczęścia Adama, a co za tym idzie — Łapicka, przeprowadzająca wywiad ze
ludzkości. To niezwykle typowy dla swoim starszym mężem — sławnym
A Ewa jasnowłosa, matka gwiazd Młodej Polski, nacechowany mizogini- aktorem Andrzejem, podczas jednej
i ziemi, zmem motyw. z rozmów cytuje i opowiada mu właśnie
upaja się ich wonią, schylona nad fragmenty Pamiętników Adama i Ewy.
niemi. Pamiętniki Adama i Ewy I udaje jej się zainteresować nimi męża,
Marka Twaina który wiele już w życiu przeczytał i nie
Ewa zostaje więc ukazana jako jest zbyt ciekawy nowych lektur…
powabna, jasnowłosa, pramatka nie tylko Znacznie pogodniejszą, choć i wzru- Niestety, nie dowiemy się już, czy
ludzkości, ale i ziemi, i gwiazd, skłonna szającą wizję pierwszych ludzi niosą zmarły w 2012 roku aktor zdążył sięgnąć
do grzechu, bo upajająca się wonią żartobliwe Pamiętniki Adama i Ewy po książkę Twaina…