Page 9 - demo ksiazki
P. 9

Nauka o języku


                                         Czasownik


          Czasownik – co robi?, co się z nim dzieje?; odmienia się przez osoby, liczby,
          rodzaje. Występuje w trzech czasach (przeszłym, teraźniejszym i przyszłym) oraz
          trzech trybach (oznajmującym, rozkazującym, przypuszczającym), a także dwóch
          stronach (czynnej i biernej).

                                          Czasownik

                                               Formy nieosobowe
          Formy osobowe                                             Formy zakończone
                              Bezokolicznik        Imiesłowy            na -no, -to


          powtarzałam – 1 os.,  forma           przymiotnikowy,     powtarzano;
          l. poj., czas prze-  nieodmienna,     np. powtarzający;   pominięto
          szły, tryb oznajmu- np. powtarzać     przysłówkowy,
          jący, strona czyn-
          na, rodzaj żeński                     np. powtarzając
                                     podział czasowników

                       Podział czasowników ze względu na znaczenie

          Czynnościowe  nazywają czynności, np. pisać, malować, czytać;
          stanowe          określają stany, np. spać, kwitnąć.

          Czasowniki posiłkowe – czasowniki, które nie mają znaczenia własnego i służą do
          tworzenia form złożonych, np. być, stać się, zostać.



                         Podział czasowników ze względu na stronę
                           czasowniki, które mają stronę czynną i bierną, np. maluje – jest
          przechodnie
                           malowany;

          Nieprzechodnie czasowniki, które nie mają strony biernej, np. iść.

                                           Imiesłów

                   Przymiotnikowy                           Przysłówkowy
              Czynny              Bierny          Współczesny           Uprzedni

          powtarzaj-ący      powtarza-ny;       powtarzaj-ąc        zrobi-wszy
          powtarzaj-ąca      powtarza-na;                           zjad-łszy
          powtarzaj-ące      powtarza-ne;


   12                                   język poLskI
   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14