Page 4 - demo ksiazki

wiat się zmienia
6 Ś

Błyskawicznie zmieniały się także style i sposoby życia. Można rzec, że w pięk-
nej epoce maszyny i urządzenia techniczne stały się codziennością większości
mieszkańców naszego kontynentu. Najpierw te napędzane parą, potem rów-

nież elektrycznością i silnikami spalinowymi. Pieniądz także zawojował świat:
teraz już nie dało się bez niego żyć. Świat także z tego powodu stracił chyba
wiele swej tajemniczości.

Kapitał i kapitalizm

Ogromne fabryki, wyposażone w dro-
gie, nowoczesne maszyny produkowa-
ły tanio i wydajnie. Drobni rzemieśl-
nicy, pracujący na ręcznych warszta-
tach, mimo że tworzyli towary o wie-
le wyższej jakości, nie mogli spro-
stać konkurencji. Musieli pozbywać
się swoich narzędzi i zatrudniać się
w fabrykach. Bogactwo rodziło się
z bogactwa, kapitał z kapitału. Kogo
nie było stać na wielkie inwestycje,
musiał tanio sprzedawać pracę swo-
ich rąk i głowy.
Para i żelazo
Lata 70. XIX wieku to czas triumfu ma-
szyn parowych. Wszystkie europejskie
kraje mają już linie kolejowe. Kolej bu-
dowana jest także na odległych konty-
nentach: w Stanach Zjednoczonych łączy
wschód i zachód kontynentu amerykań-
skiego, a w Peru przecina niebotyczne
pasmo górskie Andów. Maszyny parowe
napędzają wielkie statki i okręty. Do lat
Czy wiesz, że…
70. XIX wieku parowce miały jeszcze po-
W końcu XIX wieku eksperymento- mocniczy napęd żaglowy, później silniki
wano z samochodami o napędzie pa- parowe są już na tyle mocne i niezawod-
rowym, elektrycznym, gazowym… Sil- ne, że żagle stają się niepotrzebne. Tak-
nik benzynowy okazał się jednak naj- że maszyny w wielkich fabrykach napę-
bardziej praktyczny. dzane są przez ogromne silniki parowe.