Page 5 - demo ksiazki

2 JAKI ZNAK TWÓJ? ORZEŁ BIAŁY...

Początki naszej państwowości i polskiego godła wiążą się z legendarną wędrówką słowiańskich ple-
mion, Polan i Wiślan, które tysiąc lat temu zamieszkały nad Wartą i w górnym biegu Wisły. Pewnego
razu trzej bracia Słowianie – Lech, Czech i Rus – wędrowali w po-
szukiwaniu miejsca, w którym mogliby się osiedlić. Nagle pojawił
się nad nimi bielik – królewski ptak, który, zniżając swój lot, popro-
wadził Lecha i jego plemię przez puszczę. Tam usiadł na gałęzi wy-
sokiego dębu, na którym znajdowało się gniazdo. Na widok znajdu-
jących się w nim małych piskląt Lech postanowił, że właśnie na tej
ziemi założy swój gród – Gniezno, a ptak będzie zawsze chronił ple-
mię Polan, tak jak otacza opieką swoje ptaszęta.
Kiedy bielik stał się symbolem naszej ojczyzny? Najprawdopodob-
niej był nim już za panowania pierwszych Piastów. Wizerunek tego
ptaka występował na denarach Bolesława Chrobrego (choć niektórzy
uważają, że ryt przedstawia pawia), na monetach i pieczęciach książąt
piastowskich, na tarczach i chorągwiach począwszy od XII/XIII w. Orzeł
w koronie polskiej po raz pierwszy pojawił się na koronacji Przemy-
sława II w 1295 r., wtedy stał się godłem Królestwa Polskiego. Podobi-
zna orła z rozpiętymi skrzydłami, z dziobem rozwartym i z koroną na głowie zdo- Lech z braćmi
przy gnieździe
biła miecz koronacyjny królów polskich. Jako symbol państwa i narodu towarzy- orła, W. Eljasz-
szył on wojskom królewskim w walkach z wrogami kraju. Haftowano go na sztan- -Radzikowski,
darach i chorągwiach, był przedmiotem dumy, szacunku i czci, co poświadcza re- przed 1905 r.
lacja kronikarza Jana Długosza z przebiegu bitwy pod Grunwaldem w 1410 r.:
Król przeto włożywszy zbroję dosiadł konia i pozostawiwszy wszystkie insygnia
królewskie oprócz niesionego przed nim proporca z wyhaftowanym białym orłem, udał się na znaczne
wzniesienie celem ocenienia sił wrogów . Nie mamy wątpliwości, że sztandar z orłem wpisał się w wo-
1
jenny ceremoniał, a wiązało się to również z jego ochroną. Strzeżono go jak najpilniej, a utratę trak-
towano jako dotkliwą porażkę.

1 http://alehistoria.blox.pl/2010/07/BITWA-POD-GRUNWALDEM-WEDLUG-DLUGOSZA.html