Page 3 - demo ksiazki
P. 3
1 POCZĄTKI MUZYKI – STAROŻYTNOŚĆ (do 400 r. n.e.)
Kiedy i gdzie narodziła się muzyka? Towarzyszyła ludzkości od czasów pradawnych, stanowiąc istotny element jej kul-
tury, obyczajowości i tradycji. Łączyła się ze starożytnymi obrzędami kultowymi i magicznymi, przypisywano jej znacze-
nie symboliczne, co odzwierciedla nieistniejąca dziś kultura Mezopotamii, która zakładała pojęcie harmonii sfer. Uważa-
no, że krążące po niebie planety wydają dźwięki, a te układają się w doskonałą i piękną jedność. W Indiach sądzono, że
pojedynczy dźwięk jest znakiem oddechu życia i reguluje porządek rzeczywistości. Muzyka łączyła istotę ludzką z wiel-
kim kosmosem – tak postrzegano ją w Chinach, gdzie każdy instrument podporządkowano jednej ze stron świata, kon-
kretnej porze roku lub jednemu zjawisku przyrodniczemu. O jej randze świadczy również fakt, że w II w. p.n.e. utworzo-
no cesarskie biuro muzyki, którego zadaniem była dbałość o tę dziedzinę w całych Chinach. Dźwięki mierzono tam we-
dług tzw. Żółtego Dzwonu.
Czasy
przedhistoryczne 700-500 p.n.e. 500-300 p.n.e. 300 p.n.e.-100 n.e.
do VII w. p.n.e.
• liryka: • Ajschylos, Pindar (epini-
Archilochos z Pares kie)
• liryka chóralna: • Sofokles, Eurypides (dra-
• Homer (eojdowie, pieśni Alkman
weselne, żałobne, rapsody) • liryka solowa: Safo, Alka- maty)
GRECJA • mit o Olimposie (skala fry- ios, Anakreont • Frynis z Mytileny
• Arystofanes (komedie)
gijska, lidyjska) • muzyka na igrzyska: gym- • Timotheos z Miletu (dyty-
nopedie ramby nowego typu)
• dionizje: Sakadas z Argos
• Pitagoras – akustyka, teo- • Arystoteles – rozkwit teo-
ria dźwięku rii muzyki
• Plautus (komedia)
• pieśni weselne, żałobne • pieśni fratres arvales
RZYM
Carmina Saliaria • Bathyllus i Pylades (panto-
mima)
O najdawniejszych czasach rozwoju muzyki jako formy wyrażania ludzkich emocji informują nas malowidła ścienne, wizerunki na
świątyniach, pałacach, np. na egipskich grobowcach. Niestety, nie zachowały się żadne zabytki piśmienne. Wiadomo, że w starożyt-
nym świecie uprawiano przeważnie śpiew jednogłosowy, u ludów semickich synagogalny z formami psalmów i hymnów. Podstawą
muzyki chińskiej i japońskiej była pentatonika o skali ćwierćnutowej, w Arabii zaś przeważała skala 24-tonowa. Na terenach Grecji,
gdzie dominowały wpływy egipskie i syryjskie oraz babilońskie i w Azji Mniejszej rozwinęła się bogata teoria muzyki, zbliżona do teo-
rii późniejszej Europy Zachodniej. I tak w dawnej Grecji stworzono siedmiotonową skalę diatoniczną, a muzyka miała charakter de-
klamacyjny, ponieważ towarzyszyła poezji. Recytowano peany, pieśni zwycięstwa, epinikie i dytyramby – pieśni na cześć Dionizosa,
5