Page 14 - demo_ksiazki
P. 14
Ukł
Ukł
ad
Układ
ad
słone
zny
c
c
zny
słoneczny
słoneczny
słone
słone c zny
Jak zbudowany jest Układ Słoneczny?
J ak zbud ow any je st Ukł ad Słone c zny?
W jego centrum jest Słońce. To średnia gwiazda zaliczana do tzw. żółtych
W j e g o c e n t r u m j e s t S ł o ń c e . T o ś r e d n i a g w i a z d a z a l i c z a n a d o t z w . ż ó ł t y c h
karłów. Słońce ukształtowało się ok. 4,6 mld lat temu, wtedy rozpoczęły
k a r ł ó w . S ł o ń c e u k s z t a ł t o w a ł o s i ę o k . 4 , 6 m l d l a t t e m u , w t e d y r o z p o c z ę ł y
i
t
o
l
m
e
r
y
p
r
i
m
e
s
c
o
o
i
o
t
ą
g
d
ł
u
,
i
s
e
z
d
i
e
r
o
d
j
ą
m
w
N
k
i
e
i
.
t
l
i
ó
e
ę
j
w
p
i
n
s
ź
się w nim procesy termojądrowe. Niedługo, dziesiątki milionów lat później,
n
n
,
ó
w
a
ukształtowały się krążące wokół niego planety. Jest ich osiem. Najbliżej Słoń-
u k s z t a ł t o w a ł y s i ę k r ą ż ą c e w o k ó ł n i e g o p l a n e t y . J e s t i c h o s i e m . N a j b l i ż e j S ł o ń -
c a – M e r k u r y , p ó ź n i e j : W e n u s , Z i e m i a , M a r s , J o w i s z , S a t u r n , U r a n i N e p t u n .
ca – Merkury, później: Wenus, Ziemia, Mars, Jowisz, Saturn, Uran i Neptun.
O p r ó c z t e g o w o k ó ł S ł o ń c a k r ą ż y c o n a j m n i e j p i ę ć t z w . p l a n e t k a r ł o w a t y c h ,
Oprócz tego wokół Słońca krąży co najmniej pięć tzw. planet karłowatych,
c i a ł z a m a ł y c h , a b y m o ż n a b y ł o j e n a z w a ć p l a n e t a m i . S ą t o : C e r e s , P l u t o n ,
ciał za małych, aby można było je nazwać planetami. Są to: Ceres, Pluton,
i
k
k
i
ł
d
s
ó
p
t
i
n
-
a
l
e
a
n
l
p
ę
t
o
Haumea, Makemake i Eris. Wokół planet i planetoid krąży ponad 200 księ-
H
e
a
a
m
k
e
ż
e
n
o
k
,
a
e
M
u
y
a
p
m
.
2
i
k
s
0
o
W
0
a
d
E
i
r
r
ą
ż y c ó w .
życów.
Jaka jest największa planeta Układu Słonecznego?
Jaka jest największa planeta Układu Słonecznego?
Jaka jest największa planeta Układu Słonecznego?
a
a
go m
go m
a t
a t
s
s
o Jo
o Jo
To Jowisz. Jego masa to niemal tysięczna
T T
sz. Je
sz. Je
wi
wi
cz
cz
ę
ę
a
a
n
n
e
e
o ni
o ni
al tysi
al tysi
m
m
część masy Słońca. Jego promień jest jedena-
część masy Słońca. Jego promień jest jedena-
stokrotnie większy od promienia Ziemi. Wokół tej
stokrotnie większy od promienia Ziemi. Wokół tej
planety krąży co najmniej 79 księżyców (prawdo-
planety krąży co najmniej 79 księżyców (prawdo-
podobnie nie wszystkie jeszcze zostały odkryte).
podobnie nie wszystkie jeszcze zostały odkryte).
Największy z nich, Ganimedes, ma promień dłu-
Największy z nich, Ganimedes, ma promień dłu-
gości 2630 km, a więc większy niż ziemski Księ-
gości 2630 km, a więc większy niż ziemski Księ-
życ. Ma także lodową powierzchnię, w przyszłości
życ. Ma także lodową powierzchnię, w przyszłości
więc być może powstanie na nim baza kosmiczna.
więc być może powstanie na nim baza kosmiczna.
Jowisz jest ciałem niebieskim tak jasnym (świeci
Jowisz jest ciałem niebieskim tak jasnym (świeci
odbitym światłem słonecznym), że można zoba-
odbitym światłem słonecznym), że można zoba-
czyć go gołym okiem. Cztery największe księżyce
czyć go gołym okiem. Cztery największe księżyce
Jowisza można oglądać już przy pomocy amator-
Jowisza można oglądać już przy pomocy amator-
skiego teleskopu.
skiego teleskopu.
ski e go t el esk o p u.
30 30
