Page 6 - demo ksiazki

Mikroskop elektronowy

ierwsze mikroskopy skonstruowano w Holandii już pod koniec
XVI wieku. Wykorzystywały one soczewki optyczne (takie jak w lu-
pie i okularach), umożliwiając dziesięciokrotne powiększenie obser-
wowanego obiektu, dzięki czemu doskonale nadawały się choćby do
Pszlifowania drogocennych kamieni szlachetnych. Jednak już w po-
łowie XVII stulecia Robert Hooke, dzięki zbudowanemu przez siebie mikrosko-
powi, zdołał zaobserwować, że dębowy korek składa się z wielu małych cegie-
łek, które nazwał – jako pierwszy – komórkami.

Odkrycie elektronu w 1897 roku dokonane przez Josepha Johna Thomso-
na pozwoliło w XX wieku na dalsze udoskonalenie mikroskopu, dzięki czemu
człowiek uzyskał możność obserwowania obiektów znacznie mniejszych od ko-
mórki. Wiadomo było bowiem, że dzięki lampom elektronowym można emi-
tować strumienie elektronów, zaś odpowiednio wykorzystane pole magnetycz-
ne pozwoli skupić i skierować strumień tych cząstek w żądanym kierunku. Z tej
wiedzy postanowił skorzystać niemiecki fizyk Ernst Ruska, który twierdził, że
wystrzeliwany z działa elektronowego strumień może w urządzeniach mikro-
skopowych zastąpić światło, zaś w roli soczewek optycznych wykorzystać cew-
ki magnetyczne. Idąc tym tropem, we współpracy z Maxem Knollem skon-
struował pierwszy mikroskop elektronowy, pozwalający na podstawie analizy
ruchu elektronów stworzyć obraz próbki poddanej obserwacji. Owo pierwsze
Mikroskop elektronowy z lat 40. XX w.
urządzenie nie pozwalało wprawdzie uzyskać powiększenia znaczniejszego niż
Naukowiec przy pracy z mikroskopem elektronowym

22 Zdobycze techniki. Wynalazki XX i XXI wieku