Page 7 - demo ksiazki

Liryka

• Jeden z trzech rodzajów literackich.

• Cechy wyróżniające: obecność podmiotu lirycznego, wrażenia,

uczucia, przemyślenia i refleksje osoby mówiącej jako temat
utworów; monolog jako forma wypowiedzi „ja” lirycznego, silne
zsubiektywizowanie przedstawianych treści, obecność środków
stylistycznych.
• Liryka uznawana jest za najbardziej pierwotną formę twórczości

człowieka. Jej źródłem są obrzędy

religijne, magiczne zaklęcia, modlitwy itp.
• Pierwotnie obejmowała ona utwory

wykonywane przy wtórze
akompaniamentu muzycznego.

Podmiot liryczny

Fikcyjna osoba w utworze lirycznym wypowiadająca swoje odczucia, uczucia, myśli, refleksje
itp. (nazywana też „ja” lirycznym). Może funkcjonować na dwa sposoby:
• w liryce bezpośredniej – ujawnia się wyraziście poprzez zastosowanie form 1 os. l. poj.;
• w liryce pośredniej – jest ukryty poza okolicznościami ukazanymi w utworze lub

w bezosobowej refleksji.

W obrębie liryki bezpośredniej można wyróżnić lirykę:
• osobistą – odwołującą się wprost do duchowych doświadczeń poety;
• maski – gdy podmiot liryczny wkłada swoje słowa w usta wykreowanej postaci;

• roli – „ja” liryczne przyjmuje postać odmienną od poety i nie wypowiada się w jego

imieniu.

Odmiany liryki pośredniej to liryka:
• opisowa – „ja” liryczne ukryte jest w opisie jakiegoś elementu świata przedstawionego

• wiersza, najczęściej pejzażu,
sytuacyjna – gdy w utworze mamy do czynienia z opisem sceny lub fabułą, w której
istnieje bohater liryczny, a podmiot liryczny się nie ujawnia.
11