Page 14 - demo ksiazki

Budowa zewnętrzna dramatu

Podział na akty i sceny:
• akt – logicznie motywowany wycinek akcji kończący się zazwyczaj jakimś ważnym wydarzeniem;

• scena – zmienia się wraz z pojawieniem się nowej postaci lub odejściem jednej z nich, a także

gdy następuje zmiana miejsca akcji.

Podział na tekst główny i tekst poboczny:
• tekst główny – wypowiedzi bohaterów występujących w utworze dramatycznym, przybierające

• postać dialogu (rozmowa dwóch postaci) lub monologu (gdy mówi jedna postać);
tekst poboczny – inaczej didaskalia – informacje i wskazówki autora dla realizatorów
spektaklu, ale także dla czytelnika (gdzie rozgrywa się akcja, jak mówi postać, co robi, co dzieje
się w tle itp.).

Bywają utwory nazywane dramatami niescenicznymi, zawierające elementy przynależne do dwóch
pozostałych rodzajów literackich – liryki i epiki. Często ich didaskalia są bardzo rozbudowane.
Są przeznaczone głównie do czytania, a wystawienie ich na scenie wymaga wielu zabiegów
adaptacyjnych.

ZadaniE

Z fragmentu Balladyny Juliusza Słowackiego wypisz przykład
tekstu pobocznego i objaśnij jego funkcję.

GOPLaNA GraBIEC
Wytnij rózgę w łozie. śniąc na pół
Skierka podaje Goplanie pręcik. Podaj mi borowik
Obudź się teraz! obudź się, kochany! I włóż pod głowę za poduszkę… a nie?
Powiedz, dlaczego?… To idź do stawu, rybo, koczkodanie.
GraBIEC GOPLaNA
senny Więc poznaj władzę Goplany!
Śpię… bo jestem pjany. Wrośnij w ziemię i z tej ziemi
GOPLaNA Wyrośnij korą odziany
Powiedz, dlaczego? jak miłosny słowik I liściami płaczącemi.
Piosnką wieczora?… Grabiec tonie w ziemię, wierzba
na tym miejscu wyrasta.

18 z Grabcem. wskazówki dla inscenizatorów, ale też informacja dla czytelnika, co stało się Odpowiedź: np.: Grabiec tonie w ziemię, wierzba na tym miejscu wyrasta. To