Page 7 - demo ksiazki

7

Od manufaktury do fabryki

W XVIII wieku w manufakturach wy-
twarzających przedmioty codziennego
użytku zaczęły pojawiać się coraz bar-
dziej doskonałe maszyny, wspomaga-
jące produkcję. Dzięki coraz dosko-
nalszym krosnom, prasom czy mły-
nom, robotnicy mogli pracować o wie-
le wydajniej, a właściciele liczyć więk-
sze zyski. Ogromny przełom nastąpił
w latach 60. i 70. XVIII wieku, kie-
dy pojawiła się maszyna parowa. Jej
moc była tak wielka, że mogła poru-
szać jednocześnie bardzo wiele urzą-
dzeń w jednym miejscu. Tak zaczęły
Triumf mieszczaństwa powstawać wielkie fabryki.

Mimo że szlachta wciąż miała więcej praw i uwa-
żała siebie za elitę społeczeństwa, coraz częściej
to właśnie mieszczanie dochodzili do ogromne-
go bogactwa i znaczenia. Okazało się bowiem, że
handel i przemysł, którymi zajmowali się miesz-
czanie, przynosi dużo większe zyski niż majątki
ziemskie. Szlachta była też przyzwyczajona do
luksusów i wystawnego życia, przez co szybko
trwoniła pieniądze. Mieszczanie żyli skromniej,
a dużą część zarobionych pieniędzy inwestowali
w zyskowne przedsięwzięcia gospodarcze, dzię-
ki czemu bogacili się jeszcze bardziej.

Narodziny kapitalizmu
W XVIII wieku narzędzia i środki produkcji stawały się
coraz droższe i skomplikowane. Dawniej nawet ubogi
rzemieślnik mógł sobie pozwolić na posiadanie skrom-
nego warsztatu i prostych narzędzi. Teraz małe warsz-
taty nie wytrzymywały konkurencji z wielkimi fabryka-
mi, zasilanymi przez maszyny parowe. Społeczeństwo
podzieliło się na kapitalistów, którzy ogromne zyski in-
westowali w kolejne przedsięwzięcia gospodarcze i pra-
cowników, zmuszonych do sprzedawania pracy własnych
rąk za taką cenę, jaką gotów był zapłacić kapitalista.