Page 30 - demo ksiazki

• postawa Pigmaliona – jest archetypem prawdziwego artysty, zakochanego w swym dziele, uwa-
żającego je za niezwykłe, pragnącego, by jego twór był idealny;
• Orfeusz – jest archetypem prawdziwego artysty, a jednocześnie wiernego małżonka, który pra-
gnie poświęcić wszystko dla ratowania ukochanej żony. Elementy postawy orfejskiej: – miłość
i poświęcenie; wielkość poezji;
• postawa orfejska – postawa poetycka twórcza łącząca natchnienie i uniesienia tworzenia z mą-
drością, erudycją;
• Niobe – jest archetypem postawy matki cierpiącej po stracie swych dzieci;
• piękna Helena – mityczna królowa Sparty, była najpiękniejszą niewiastą na ziemi. Stała się sym-
bolem kobiecości i próżności.

Motywy mitologiczne
Motyw:
• podróży (tułacza, homo viator) – mit o Odyseuszu, wyprawa Argonautów po złote runo, wypra-
wa Tezeusza do labiryntu Minotaura;
• artysty – mit o Apollinie i Marsjaszu, o Apollinie i Dafne; o Orfeuszu i Eurydyce, o Ikarze i Deda-
lu; rywalizacja dwóch odwiecznych nurtów sztuki – klasycznego (obojętności i estetyzmu) oraz
dionizyjskiego, pełnego ekspresji i uczuć;
• herosa – mit o wojnie trojańskiej, o Heraklesie;
• śmierci – o bogu Thanatosie, o Syzyfie, który chciał uniknąć śmierci;

• matki cierpiącej – mit o Niobe, o Demeter i Korze;
• arkadyjski – o Arkadii, wyspie szczęśliwej, Olimpie, siedzibie bogów;
• wojny – wojna trojańska;
• cierpienia, winy tragicznej, kary – mit o Edypie, o Hefajstosie, o narodzinach świata i tytanach,

o Prometeuszu, o Syzyfie, o Tantalu, o Demeter i Korze;
• miłości – o Erosie, o Apollo i Dafne, o wiernej Penelopie, o Eurydyce, o żonie Orfeusza;
• odradzania się – mit o Feniksie powstałym z popiołów;
• zwycięstwa – mit o zwycięskiej Nike;
• buntu – o Prometeuszu;
• syzyfowej pracy – o Syzyfie;

• labiryntu – o Tezeuszu i Ariadnie, o Minotaurze i królu Minosie.

Konteksty i nawiązania
Literatura
Motyw podróży znajdziemy w:
• Przygodach Sindbada Żeglarza Leśmiana;
• Boskiej komedii Dantego;
• Kandydzie Woltera;
• Fauście Goethego;
• Sonetach krymskich Mickiewicza;

32 Kompendium licealisty. Język polski