Page 29 - demo ksiazki

Archetypy i postawy
• homo viator – typ wiecznego wędrowca, podróżnika, tułacza, który z uporem, wśród niebezpie-
czeństw dąży do swego miejsca na ziemi, mimo przeszkód i niepowodzeń (Odyseusz);
• kompleks Edypa – poczucie wrogości wobec ojca i podświadoma skłonność seksualna syna do
matki, przy tym jednocześnie poczucie winy, lęk przed karą;
• postawa herosa – to postawa pełna nadludzkiego poświęcenia i odwagi, bohaterstwa w działa-
niu, dążeniu do zwycięstwa (Achilles, Hektor);
• kompleks Ateny – postawa kobiety, polegająca na utożsamianiu się z męską psychiką oraz mę-
skim stylem bycia; powstaje wtedy, gdy córka nadmiernie utożsamia się z ojcem;
• postawa apollińska – z filozofii F.W. Nietzschego – postawa charakteryzująca się harmonią, opa-
nowaniem, uporządkowaniem, równowagą; preferuje życie pełne prostoty, w zgodzie z naturą
i samym sobą, człowiek przestrzega wytyczonych norm prawnych, etycznych, religijnych;
• postawa dionizyjska – w filozofii F.W. Nietzschego – postawa radosnego pędu życia bez żadnych
ograniczeń, pełna dynamicznej energii, płodności, żywotności;
• postawa ikaryjska „bujania w obłokach” – mierzenia sił na zamiary; nieliczenia się z realiami
sytuacji; może prowadzić do klęski;
• postawa Syzyfa – to postawa człowieka, który walczy do końca, mierzy się ze złem tego świata,
z zadaniem, które go przerasta, ale pozostaje wierny celowi, aż do końca, choć ma świadomość
klęski;
• Ikar – symbol człowieka mającego wielkie zamierzenia, plany i dążącego do ich realizacji często
wbrew naturze; symbol nadmiernych ludzkich ambicji;
• narcyzm – postawa samouwielbienia, egocentryczna, samolubna, skupianie się w życiu tylko na
sobie i realizacji własnych pragnień. Narcyz to człowiek próżny i pełen pychy;

John William Waterhouse, Narcyz i Echo, 1903

Starożytność 31