Page 15 - demo ksiazki

Nauka o języku

Rodzaje wypowiedzeń

Wypowiedzenie

Zdanie – zawiera orzeczenie
Równoważnik
zdania –
Pojedyncze Złożone nie zawiera

Nierozwinięte Rozwinięte Współrzędnie Podrzędnie orzeczenia
Budzik stoi. Stary budzik Zadzwonił Ponieważ Czas na
stoi na budzik, ale zadzwonił wakacje.
biurku. mnie nie budzik, szybko
obudził. zerwałem
się ze snu.

Części zdania

Podmiot

Podmiot – nazywa wykonawcę czynności wyrażonej orzeczeniem.
Odpowiada na pytania: kto?, co?

Podmiot
Janek chce
Gramatyczny występuje w mianowniku
poleniuchować.
występuje w dopełniaczu przy
Logiczny czasownikach: brakuje, ubywa, W sklepie zabrakło
przybywa, starczy, nie ma mleka.
jest wyrażony np. dwoma rzeczownikami Ewa i Piotr
Szeregowy
połączonymi spójnikiem lub przyimkiem poszli na spacer.

forma czasownika mówi o tym, Wyszedł (on) na
Domyślny
kto wykonuje czynność chwilę z domu.
wyrażony rzeczownikiem Młodzież dobrze
Zbiorowy
oznaczającym zbiorowość się bawiła.

Zdania podmiot nie jest obecny w zdaniu Wczoraj zgubiono
bezpodmiotowe klucze.

Orzeczenie

Orzeczenie – najważniejsza część zdania, informuje o czynności wykonywanej przez
podmiot. Odpowiada na pytania: co robi?, co się z nim dzieje?

18 język poLskI