Page 6 - Stolice regionów Poznań

znania z pewnością zaspokoi najbardziej wy- zabytki znajdujące się na szlaku. Na stronie
magających zwiedzających. Placówkę można internetowej www.trakt.poznan.pl dostęp-
zwiedzać od wtorku do piątku w godzinach na jest multimedialna galeria, filmy prezen-
9:00-18:00 i w soboty oraz niedziele w godzi- tujące zabytki znajdujące się na szlaku oraz
nach 10:00-16:00. Ceny biletów wahają się audycje radiowe, poświęcone postaciom,
od 8 do 18 zł. związanym z Traktem. Dla turystów do-
stępne są różnorodne foldery turystyczne
trakt królewski oraz mobilna wersja strony internetowej.
Trakt Królewsko-Cesarski to najbardziej
znana trasa turystyczna na mapie Pozna- Gwara Poznańska
 Cybina wiosną nia. Na szlaku znalazły się najważniejsze Któż pochodzący z Wielkopolski nie sły-
dla miasta obiekty i budowle, lecz przede szał nigdy słynnego zdania: W antrejce na
wszystkim celem trasy jest upamiętnienie ryczce stały pyry w tytce, / Przyszła niuda,
osób, które przez wieki związane były z mia- spucła pyry / w wymborku umyła giry...
stem i wpływały na jego rozwój. Atrakcje W tłumaczeniu na polszczyznę ogólnokra-
głównego Traktu zlokalizowane są w ob- jową znaczy ono: W przedpokoju na stołku,
rębie trzech dzielnic: Ostrowa Tumskiego, stały ziemniaki w papierowej torebce / Przy-
Starego Miasta i Śródmieścia. Trakt główny szła świnia, zjadła ziemniaki / A w wiadrze
uzupełniony został szlakami tematyczny- umyła nogi. Gwara poznańska jest jedną
mi, jednak by odwiedzić wszystkie punkty z najbardziej charakterystycznych odmian
zlokalizowane na wszystkich szlakach po- języka polskiego, co ciekawe funkcjonuje
trzebujemy zarezerwować sobie napraw- ona nie tylko na obszarze miasta Pozna-
dę sporo czasu. Początek Traktu mieści się nia, ale i na terenie całego województwa
w miejscu wspomnianej wcześniej Bramy wielkopolskiego. Na gwarę poznańską skła-
Poznania. Do najciekawszych atrakcji zloka- dają się polszczyzna ogólnopolska, dialekt
 Katedra św. św. Piotra i Pawła od strony Warty lizowanych wzdłuż głównego szlaku należą: wielkopolski, germanizmy oraz naleciałości
Śluza Katedralna i Brama Poznania, Muze- z dialektów regionów sąsiadujących z Wiel-
um Archidiecezjalne, kościół Najświętszej kopolską, np. Kujaw i Krajny czy Pomorza.
Marii Panny, bazylika archikatedralna św. Duży wpływ na ukształtowanie się gwary
Piotra i św. Pawła, rynek Starego Miasta, poznańskiej miały czasy zaborów i pru-
ratusz, pałac Mielżyńskich, kościół farny, skiego panowania na tych terenach. Jed-
pałac Górków, plac Wolności, Muzeum Na- ną z najbardziej znanych badaczek gwary
rodowe, Biblioteka Raczyńskich, Collegium poznańskiej była prof. Monika Gruchma-
 Ostrów Tumski leży na trasie Traktu Królewskiego
Maius UAM, Teatr Polski, Biblioteka Uni- nowa, która gwarze tej poświęciła wiele
wersytecka. Szlaki uzupełniające obejmują swoich publikacji. Osobami związanymi
m.in. dzielnice i miejsca: Śródka, Chwalisze- z propagowaniem gwary poznańskiej byli
wo, wzgórze św. Wojciecha, Piaski i Grobla. m.in. Stanisław Strugarek, który w latach
Trakt Królewsko-Cesarski można zwiedzać 60. XX w. w poznańskim oddziale Polskiego
na wiele sposobów, najdokładniej zwiedzi- Radia prezentował pogadanki, zatytułowa-
my go poruszając się pieszo, co ważne – ne „Wuja Ceśku opowiada”. Inną, znaną
w przestrzeni miejskiej zlokalizowane są postacią, związaną z gwarą poznańską był
oznaczenia, które informują zwiedzających Stary Marych, czyli Marian Pogasz, który od
o przebiegu szlaku Traktu. Dla tych, któ- 1983 r. na antenie poznańskiego Polskiego
rzy nie przepadają za pieszymi wycieczka- Radia wcielał się właśnie w postać Starego
mi dogodną forma zwiedzania może być Marycha. Było to słuchowisko pt. „Blubry
przejażdżka rowerowa, na trasie Traktu starego Marycha”, do którego teksty two-
zlokalizowano bowiem wiele stacji roweru rzył Juliusz Kubel. Z kolei Juliusz Kubel jest
miejskiego. Nowatorstwem jest również autorem „Księcia Szaranka”, czyli opubli-
przystosowanie linii tramwajowej do trasy kowanego w 2015 r. przekładu na gwarę
Traktu, wystarczy zatem wsiąść do odpo- poznańską „Małego Księcia” Antoine’a de
wiedniego tramwaju i już można podziwiać Saint-Exupéry’ego. W internecie znaleźć

6 • Zabytki Poznania