Page 2 - demo ksiazki

ZWIERZĘTA ŚWIATA
Płazy Wilgotna i miękka skóra żab szeroka

głowa
jest całkowicie pozbawiona
sierści i łusek ochronnych.

Płazy to gromada kręgowców stanowiąca jeden z pod-
typów strunowców; obejmuje trzy rzędy: ogoniaste (Cau-
data lub Urodela), bezogonowe (Anura) oraz beznogie
(Apoda lub Gymnophiona). Płazy wyodrębniły się oko-
ło 400 mln lat temu, wynurzając się z oceanów i przysto-
sowując do życia w dwóch środowiskach: lądowym i wo-
dnym. Na ewolucyjnej drabinie plasują się między ryba-
mi i gadami.

przylgi na
palcach

ny do chwytania owadów. Płazy to
organizmy zmiennocieplne, tempera-
tura ich ciała zmienia się w zależno-
ści od temperatury otoczenia i gene-
ralnie jest niższa od ciepłoty ptaków
oraz ssaków. Ponieważ płazy są uza-
leżnione od zewnętrznych źródeł cie-
pła, zimą zagrzebują się w mule i za-
padają w stan odrętwienia.

Rozmnażanie i odżywianie
Płazy bezogonowe (Anura) odgrywają ważną rolę w zmniejszaniu liczebności owadów będących Większość płazów rozmnaża się
szkodnikami lasów, ogrodów i terenów uprawnych. Właśnie w tym celu w niektórych rejonach
świata wprowadza się te kręgowce do wymienionych siedlisk. w stawach lub w środowisku bardzo
Rzędy płazów Budowa zewnętrzna wilgotnym; tam składają delikatne,
otoczone galaretowatą osłonką jaja.
Do tej pory opisano około 4000 ga- Skóra płazów jest gładka, znajdu- U większości gatunków wylęgają się
tunków płazów. Podstawowym kry- ją się w niej liczne gruczoły śluzowe z nich wodne larwy zwane kijankami.
terium wyodrębniania rzędów jest i jadowe, które w celach obronnych Kijanki są roślinożerne, jednak gdy
obecność lub brak ogona i kończyn. wydzielają substancje drażniące lub osiągną dojrzałość, stają się drapieżni-
Płazy z rzędu ogoniastych, do których trujące. Skóra pełni również ważną kami: ich jadłospis jest złożony w du-
zalicza się salamandry, traszki oraz rolę w procesie oddychania, ponie- żej mierze z bezkręgowców, zwłaszcza
syreny, mają ogon; gatunki z rzędu waż uczestniczy w wymianie gazo- owadów i ślimaków.
bezogonowych, takie jak żaby i ropu- wej.
chy, nie posiadają go, natomiast do  Czy WieSz, że…
rzędu beznogich zalicza się ślepe i poz- Budowa wewnętrzna Termin amphibia oznacza „wiodący po-
bawione kończyn płazy o robakowa- Jedną z cech szczególnych tych zwie- dwójne życie” i odnosi się do wodno-lądo-
tym kształcie. rząt jest ich lepki język przystosowa- wego trybu życia płazów.

Występowanie
Płazy są obecne na wszystkich kon-
tynentach z wyjątkiem Antarktydy. Wy-
bierają siedliska ciepłe i wilgotne. Nie-
które gatunki bardzo dobrze przysto-
sowały się do strefy umiarkowanej
i potrafią żyć na terenach położonych
daleko na północy.

Cykl rozwojowy żab związany jest ze środo-
wiskiem wodnym, w którym składane są jaja
i rozwijają się larwy, tzw. kijanki. Dopiero osob-
niki dorosłe prowadzą wodno-lądowy tryb ży-
cia.

4 § TYP  PODTYP  NADGROMADA  GROMADA ∆ RZĄD  RODZINA  GATUNEK