Page 12 - DEMO KSIAZKI

Najstarsze cywilizacje

Najbardziej znanym monarchą państwa starobabilońskiego, założo-
nego przez semickich Amorytów, był Hammurabi. Panował on w la-
tach 1792-1750 p.n.e. Jego władza była absolutna. W Kodeksie Ham-
murabiego została wprowadzona zasada talionu, czyli sprawiedli-
Babilonia
wej odpłaty (tzw. oko za oko). Za panowania Nabuchodonozora II
państwo osiągnęło największe rozmiary, stając się pierwszą potęgą Bli-
skiego Wschodu. Okres ten trwał do 539 r. p.n.e., gdy zostało ono
podbite przez Persów i wcielone do ich monarchii.
W końcu II tysiąclecia p.n.e. na tereny Wyżyny Irańskiej napłynęły
plemiona Persów i Medów. Persowie przesuwali się także bardziej na
południe, zajmując kraj położony w południowej Mezopotamii, tzw.
Parsua (część Elamu). Król medyjski Kyaksares wziął udział w woj-
nie Babilonu z Asyrią, w latach 614-612 p.n.e. podbił ziemie asyryj-
skie i włączył je do swojego państwa. Za panowania króla perskie-
go Cyrusa II doszło do uniezależnienia się Persów od Medów (550 r.
p.n.e. – zdobycie przez Cyrusa stolicy Medów, Ekbatany). W 525 r.
p.n.e. Kambyzes, syn Cyrusa, podbił Egipt, a jego następca Dariusz I
Persja
dołączył także północne Indie. Imperium perskie sięgało od Indusu
do Morza Egejskiego i od Morza Czarnego do Nubii. Persja była
monarchią absolutną. W prowincjach wolę króla realizowali jego na-
miestnicy, zwani satrapami. Król wybijał złote monety, tzw. darej-
ki, będące powszechnie stosowanym środkiem płatniczym. Upadek
potęgi perskiej następował od połowy V w. p.n.e. Ostatnim królem
był Dariusz III, który został pokonany przez Aleksandra Wielkiego.
Państwo perskie odrodziło się za panowania Ardaszira I (dynastia Sa-
sanidów) w 226 r. n.e. i przetrwało do VII w., do najazdu Arabów.
Palestynę – krainę historyczną położoną na wschodnim wybrzeżu
Morza Śródziemnego – zamieszkiwały różne ludy pochodzenia se-
mickiego, określane ogólnie mianem Kananejczyków. W XII-XI w.
p.n.e. ziemie Palestyny zostały opanowane przez plemiona izraelskie
(hebrajskie). W początkach XI w. zjednoczył je pierwszy król państwa
izraelskiego – Saul III. Jego następcami byli: Dawid (ok. 1004-972 r.
Izrael p.n.e.) i Salomon (ok. 972-930 r. p.n.e.). Salomon wznosił liczne bu-
dowle. Wśród nich największym dziełem była świątynia Jahwe w Je-
rozolimie, gdzie przechowywana była Arka Przymierza. Jego śmierć
rozpoczęła okres sporów i konfliktów, które zakończyły się powsta-
niem dwóch odrębnych państw: Judy i Izraela. Ich losy potoczyły się
odrębnie, ale ostatecznie utraciły one samodzielność polityczną i zo-
stały wchłonięte przez sąsiadów.

12 HISTORIA