Page 10 - demo ksiazki
P. 10
Świat ZwierZąt
Zachowanie
i życie społeczne
Wszystkie zwierzęta, od prostych organizmów wielo-
komórkowych po gatunki wyżej rozwinięte, wykonują
pewne czynności: przemieszczają się w poszukiwaniu
optymalnych warunków życia, zdobywają pożywienie
dla siebie i potomstwa, starają się unikać kontaktu
z drapieżnikami, komunikują się i rozmnażają. Zacho-
wania te są przedmiotem badań etologii.
Zachowania wrodzone i nabyte CZY WIESZ, żE…
Zdaniem austriackiego zoologa – Kon- Imprinting (wdrukowanie) to sposób ucze-
rada Lorenza (1903-1989) – zachowa- nia się występujący we wczesnym okresie ży-
nie jest właściwością gatunku, nie cia, który polega na naśladowaniu rodziców
i prowadzi do utrwalenia wzorców typowych
mniej charakterystyczną niż budowa Ulubionym zajęciem szczeniąt, podobnie Delfiny porozumiewają się za pomocą dźwięków
dla gatunku zachowań. Zjawisko to zaobser-
słyszalnych dla człowieka oraz ultradźwięków
anatomiczna. Zachowania konkret- jak ludzkich dzieci w fazie ząbkowania, jest zrozumiałych wyłącznie dla przedstawicieli wła-
wowano u ptaków zagniazdowników, ale spo-
nego gatunku są wrodzone i prze- gryzienie rozmaitych przedmiotów. snego gatunku.
tykane jest również u innych zwierząt, w szcze-
kazywane z pokolenia na pokolenie. gólności u ssaków.
Te odziedziczone po rodzicach pod-
stawowe wzorce mogą być zmieniane
i udoskonalane w oparciu o doświad-
czenia danego zwierzęcia. Zachowa-
nia, które zwiększają szanse gatun-
ku na przetrwanie, są determinowa-
ne zarówno przez instynkt, jak i wy-
uczone nawyki.
Etologia
Badanie zachowania zwierząt oraz
jego ewolucji jest obszerną i fascynu- szczenię
jącą dziedziną poszukiwań naukow- wrodzone zachowanie:
gryzienie
ców. Etologia (z greckiego éthos – oby-
czaj, zwyczaj i lògos – słowo) to na- skiem tzw. imprintingu, czyli wdru- Pszczoły wykazują szereg złożonych zachowań.
uka analizująca zachowanie zwie- kowania (wpojenia), u wychowywa- Wśród nich wyróżnia się taniec, w trakcie które-
rząt, zmiany, jakie w nim zachodzą nych przez ludzi piskląt gęsi gęgawy. go pszczoła-zbieraczka przekazuje pozostałym
informacje o położeniu atrakcyjnego źródła po-
pod wpływem działania czynników karmu.
środowiskowych oraz w trakcie ewo-
lucji gatunku. Zajmuje się przede
wszystkim badaniem sposobu roz-
mnażania, wychowywania potom-
stwa i obrony terytorium. Ta dyscy-
plina naukowa została zapoczątko-
wana w 1953 r. publikacją wyników
badań Konrada Lorenza nad zjawi-
CIEKAWOSTKA
Ciekawość jest jednym z aspektów zacho-
wań wielu gatunków. Zaspokajając ciekawość,
zwierzęta lepiej poznają otaczające je środo-
wisko.
14