Page 10 - demo ksiazki
P. 10

Świat ZwierZąt
          Zachowanie





          i życie społeczne





            Wszystkie zwierzęta, od prostych organizmów wielo-
          komórkowych po gatunki wyżej rozwinięte, wykonują
          pewne czynności: przemieszczają się w poszukiwaniu
          optymalnych warunków życia, zdobywają pożywienie
          dla siebie i potomstwa, starają się unikać kontaktu
          z drapieżnikami, komunikują się i rozmnażają. Zacho-
          wania te są przedmiotem badań etologii.

          Zachowania wrodzone i nabyte          CZY WIESZ, żE…
            Zdaniem austriackiego zoologa – Kon-   Imprinting (wdrukowanie) to sposób ucze-
          rada Lorenza (1903-1989) – zachowa-  nia się występujący we wczesnym okresie ży-
          nie jest właściwością gatunku, nie   cia, który polega na naśladowaniu rodziców
                                             i prowadzi do utrwalenia wzorców typowych
          mniej charakterystyczną niż budowa   Ulubionym zajęciem szczeniąt, podobnie   Delfiny porozumiewają się za pomocą dźwięków
                                             dla gatunku zachowań. Zjawisko to zaobser-
                                                                              słyszalnych dla człowieka oraz ultradźwięków
          anatomiczna. Zachowania konkret-  jak ludzkich dzieci w fazie ząbkowania, jest   zrozumiałych wyłącznie dla przedstawicieli wła-
                                             wowano u ptaków zagniazdowników, ale spo-
          nego gatunku są wrodzone i prze-   gryzienie rozmaitych przedmiotów.  snego gatunku.
                                             tykane jest również u innych zwierząt, w szcze-
          kazywane z pokolenia na pokolenie.  gólności u ssaków.
          Te odziedziczone po rodzicach pod-
          stawowe wzorce mogą być zmieniane
          i udoskonalane w oparciu o doświad-
          czenia danego zwierzęcia. Zachowa-
          nia, które zwiększają szanse gatun-
          ku na przetrwanie, są determinowa-
          ne zarówno przez instynkt, jak i wy-
          uczone nawyki.

          Etologia
            Badanie zachowania zwierząt oraz
          jego ewolucji jest obszerną i fascynu-            szczenię
          jącą dziedziną poszukiwań naukow-                                            wrodzone zachowanie:
                                                                                       gryzienie
          ców. Etologia (z greckiego éthos – oby-
          czaj, zwyczaj i lògos – słowo) to na-  skiem tzw. imprintingu, czyli wdru-  Pszczoły wykazują szereg złożonych zachowań.
          uka analizująca zachowanie zwie-  kowania (wpojenia), u wychowywa-  Wśród nich wyróżnia się taniec, w trakcie które-
          rząt, zmiany, jakie w nim zachodzą   nych przez ludzi piskląt gęsi gęgawy.  go pszczoła-zbieraczka przekazuje pozostałym
                                                                              informacje o położeniu atrakcyjnego źródła po-
          pod wpływem działania czynników                                     karmu.
          środowiskowych oraz w trakcie ewo-
          lucji gatunku. Zajmuje się przede
          wszystkim badaniem sposobu roz-
          mnażania, wychowywania potom-
          stwa i obrony terytorium. Ta dyscy-
          plina naukowa została zapoczątko-
          wana w 1953 r. publikacją wyników
          badań Konrada Lorenza nad zjawi-



             CIEKAWOSTKA
             Ciekawość jest jednym z aspektów zacho-
           wań wielu gatunków. Zaspokajając ciekawość,
           zwierzęta lepiej poznają otaczające je środo-
           wisko.


      14
   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15