Page 13 - Demo_ksiazki
P. 13

CAPITAL GATE W ABU DHABI                                      GALILEUSZ (GALILEO GALILEI)



                                                            w
                                                    y
                                                      s
                                          a
                                           b
                                              S
                                                    y
                                           b
                                                 u
                                                 u
                                       A
                                       A
                                                a
                                                       k
                                          a
                                                a
                                                       k
                                              S
                                                                 u
                                                                 u
                                                                b
                                                                b
                                                  d
                                                  d
                                    W Arabii Saudyjskiej, w Abu
                                    W        A r r r a b i i i i i i       S a u d y j j j s k i i i e j j j , , ,       w       A b u
                                    W
                                                            w
                                                      s
                                                         e
                                                         e
                                                              A
                                    W Arabii Saudyjskiej, w Abu
                                    W
                                                              A
                                  Dhabi powstał najbardziej po-
                                  chylony budynek świata o na-
                                  zwie Capital Gate. Mieszczą
                                  się w nim biura i hotel. Ma on
                                  160 m wysokości i odznacza
                                  się dużą asymetrią, każdy
                                  pokój, szyba i kąt różni się
                                  od pozostałych. Budynek
                                              jest pochylony
                                              cztery razy bar-
                                              dziej niż Krzywa
                                              Wieża w Pizie.
                                                                                                 Galileusz, a właściwie Ga-
                                                                                                 lileo Galilei, to XVI-wieczny

                             e
                             i
                             i
                                                     o
                                                     o
                             e
                       h
                       h
                                                        i
                        y
                        y
                                                         w
                    d
                    d
                      c
                                                         w
                      c
                                                      ż
                          e
                                                      ż
                           n
                           n
                          e
                                                       l
                                                        i
                                                       l
                          l
                          l
                                               u
                                        d

                                               u
                                       o

                                        d
                                       o

                                              n
                                              n
                                            o
                                            o
                                           p
                                           p
                                            i
                                            i

                                  i
                                                   m
                                  e
                                  i
                               W

                                                   m
                               W
                                  e
                                     y
                                     y


                                    ż
                                    ż
                                                 u
                                                 u
                                                            o
                                                           ł
                  Odchylenie Wieży od pionu umożliwiło                                           włoski filozof, fizyk i astro-
                  O O
                                                            o
                                                           ł
                                                           i
                                                           i
                          z
                                                           e
                                              m
                                             y
                                                e
                                                            -
                                       k
                                                        a
              p p r r z e p r r o w a d z e n i i e     t t z w . .     e k s p e r r y m e n t t u     G a l l i i l l e -  nom.  Dokonał  wielu  istot-
              przeprowadzenie tzw. eksperymentu Galile-
                         d
                        a
                 e
                                           e
                                                 n
                z
                                   w
                                  z
                                                    u
                                                      G
                            e
                  p
                                      e
                               e
                                         p
                             n
                      w
                    o
                                        s
                           d
               s
                             n
                                                           g
                                            a
                                                         a
                                                       w
                                       n
                        w
                                                n
                                                             ,
                          o
                     d
                                 n
                                o
                z
                                                  e
                 a
                                               ż
                                          z
                                     e
                                                     d
                                         e
             usza. Udowodnił on, że niezależnie od wagi,
                                                    o
                                    ż
             u u s z a . .     U d o w o d n i i ł ł     o n , ,     ż e     n i i e z a l l e ż n i i e     o d     w a g i i ,   nych odkryć, m.in. odkrył
                                              e
                       o
                   U
               d
            z
                                     t
                                     t
            z
                                        o
                                        o

               d
                                                          i
                               a
                               a
                             n
                       w
                            o
                            o
                                                      a
                                                      a
                                                            -
                                            a
                                                            -
                                             m
                             n
                                      e
              e
                                            a

          przedmioty wykonane z tego samego materia-                                             prawo ruchu wahadła, sfor-
                                             m
                m
                                 e
                                                  o
          p p
                                 e




                m
                                   z
                                   z
                                n
                                           s
                                           s
                                n
                    t




                                                  o
                    t
                                               e
                                                    m
                                                    m
                                      e
                          k
                          k
                                                         r
                         y
                   o
                                                         r
                       w
                                                          i
            r
                         y
                                       g
                                                g
                                                g
                   o
                                                       t
                  i
                     y
                                                       t
                     y
              e
                                                           a
                                                        e
                                                        e
            r
                  i
                                       g
                                               e
                                                           a
                                       ł
                                                             ,
             ł ł
                                   z
                                 k
                                                           e

             łu, o identycznym kształcie, ale różnej masie,                                      mułował  zasadę  swobod-

                                                    e
                                          ,

                                          ,
                                                    e
                                       ł

                      t
                                                   n
                                 k
                                             l
                o
                                        i
                         c
                         c
                                                           i
                                                           e
                                                           i
                                             e
                                                ó
                                                             ,
                                  s
                                                          s
                                  s
                                                   n

                                             l
                                   z
                                         e
                o
                                        i
                      t

             u
                           n
             u
                                                          s

                                               r
                                     a
                                                        a
               ,
                                                        a
                     n
                                     a
                    e
                            y
                            y
                                                      m
                                                      m
               ,

                                       c
                                           a
                       y

                           n
                                           a
                          z
                                       c
                                                 ż

                                                ó
                                             e
                                                 ż
                                    t
                                    t

                                         e

                          z
                                                     j
                       y
                  i
                                                     j
                              m
                              m
                  i
                  d
                  d
                     n
                                               r
                    e
                                                a
                                        o
                                          ś
             u
               s
                                     s
                                       k
                                                  n
                                                 d
                                      o
                                   y
                                                    ą
                              n
                                              p
                                 w
                    o
                      e
           s s p u s z c z o n e     z     j j e d n e j j     w y s o k o ś c i i     s p a d n ą     w     t t y m   nego spadania ciał, zbudo-
                        z
                  z
                               e
           spuszczone z jednej wysokości spadną w tym
                                           c
                 c
                           e
            p
                                                           m
                z
                                             s
                                                      w
                            d
                     n
                                                          y
                                      e
                                      e
                                                       z
                                            o
                            s
                                            o
                                                            ł
                                                      r
                                                      r
                                                            ł
                            s
                           a
                           a
                         z
                                             k
                                             k
                     m
                                                n
                     m
                                                          c
                                        o
                                        o
                    y
                                                          c
                    y
                                       g
                        c
                                       g
                         z
                                                       z
                        c
                                                        u
                                                n
                                                        u


               samym czasie. Aby tego dokonać, zrzucał                                           wał  lunetę  astronomiczną,
                                A
               s s

                                A

                                                    ,
                                                    ,

                                                 a
                                                 a
                                                   ć
                                                           a
                                  b
                                   y
                                                           a
                                   y
                                  b
                                          d
                                                   ć
                                          d
                a
                a
                  m
                                               o
                  m
                                               o
                                                     z
                             e
                             e
                                                     z
                                     t
                                     t





                             i
                             i
                               .
                               .
                                             ż


                                             ż
                                            ó
                                            ó
                                         o
                                         o
                                               n
                                           r
                                           r
                                               n
                            W


                            W

                           j
                                                       a

                           j

                               e
                                ż

                               e
                               i
                                                     m
                                                     m
                               i
                                                       a
                      y
                                                         a
                                                          c
                      y
                                                         a
                    r
                    r
                     z
                     z
                   K
                   K
                         e
                         e
                                                        s
                                                        s
                                                          c
                        w
                        w
                                                 c
                                     u
                                                            h
                                                 c
                                     u
                                                  h
                                                  h
                                    k
                                    k


                                                y
                                                y
                                       e
                                      l
                                                            h
                                       e
                                      l
                 z z
                                  y
                                  y

                                ż

                 z Krzywej Wieży kule o różnych masach                                           a  następnie  zastosował  ją

                                                        a
                                                        a
                                                    i
                                                          c
                                                          c



                                                    i
                                             8
                                                      z
                                               0

                                                           z
                                                  g
                                                  g
                                               0
                                                      z
                                                            -
                                                            -
                                                 k
                                                 k
                                                       n

                                                           z
                                                       n
                                             8
                                       a
                k
                                 ą
                k
                 ą
                       ę
                                       a
                       ę
                                 ą
                                         d
                                         d
               ż
               ż


                                 i
                                 i
                   k
                   k


                                   o
                                   o
                     u
                     u

                      l

                 ą
                      l
                                      w
                                      w


                          r
           ( (
                              t
                          r
                                          z

             i
            c
                              t
                           m
            c
                                            e
                                            e
                           m
                             a
                         a
                         a
                               n
                               n
                             a
             i
                                          z

           (ciężką kulę armatnią o wadze 80 kg i znacz-                                          do obserwacji nieba. Dzię-
             ę
             ę
                                                      2
                             m
                      k
                                                    e
                       u
                         k
                                s
                                                       0
                                 z
                                   k
                           ę
                                                         0
                                                   z
                               u
                                        w
                                                           g
                e
                                                a
                   z
                  s
                                      o
                                          ą
                                            o
          nie lżejszą kulkę muszkietową o wadze 200 g)
          n n i i e     l l ż e j j s z ą     k u l l k ę     m u s z k i i e t o w ą     o     w a d z e     2 0 0     g )   ki niej dostrzegł np. góry na
                                              w
               ż
                                                            )
            e
                                      t
                    ą
                                                 d
                                    e
            m
                                                            y
                          i
                                                      t
                                                      t

              i

                          i

                            h
                            h
           i i
                                                          ę
                                                          ę
           i mierzył czas ich spadania. Obie kule zetknęły                                       Księżycu i księżyce Jowisza.

                           c
                    c
            m


                           c
                                                            y
                      z
                   ł
                 z
                r
                       a
                       a
                  y
                  y
                   ł
                 z
                                                         n
                                                         n
                                                       k
               e
               e
              i
                    c
                                                       k
                                                           ł
                                                           ł
                      z
                        s
                r
                        s
                                                u
                                        .
                                        .


                                                u

                                         O
                                         O
                                                    z

                                a
                                a
                                      a
                                                  e
                                    n
                                    n
                                                 l
                                                 l
                                                  e
                                      i
                                  d
                                  d
                                      a
                                      i
                                   a
                                   a
                              s
                              s
                                           b
                                               k
                                               k
                                           b
                                            i


                                             e
                                             e
                                            i

                                                    z
                                                     e
                                                     e

                               p
                               p

                                                 m
                                    t
                                             y
                                     y
                                             y
                                    t
                                     y

                                                           e
                                         s
                                                           e
                                               m
                                          a
                                          a
                                         s
                                               m
                                                           i
                                                           i
                                      m
                                      m


                                           m
                                           m
                    się z ziemią w tym samym momencie.       . .

                                                    o

                           i

                                                     m
                        z
                        z
                                                    o
                                                     m
                               i
                                                       e
                               i
                         z
                         z

                           i
                               ą
                                                       e
                               ą
                           e
                     i
                     i
                      ę
                            m
                      ę
                                                 m
                    s s
                                                          c
                            m
                                                          c


                           e
                                                        n
                                                        n


                                 w
                                 w
                             Styl romański rozwijał się na                       KRZYWA WIEŻA W TORUNIU
                               terenie Europy pomiędzy XI
                              a XIII w. Najpełniej objawił się
                              w budownictwie sakralnym.
                              Kościoły były miejscem zgro-
                                 madzeń wiernych, jednak
                                 pełniły też funkcje obron-
                                   ne. Styl ten charaktery-
                                  zował się prostotą, suro-
                                   wością i racjonalnością.
                                      Budowle wznoszono
                                          głównie z kamie-
                                           nia. Miały grube,
                                            masywne mury,
                                               a w nich nie-
                                             wielkie otwory
                                                    okienne.         Również w Polsce mamy krzywe wieże. Jedną z bar-
                                                                   dziej znanych jest Krzywa Wieża w Toruniu, będąca
                                                                   średniowieczną basztą miejską. Jej odchylenie od pionu
                                                                   wynosi prawie 1,5 m. Wieżę wybudowano w XIII w. na
                                                                   piaszczysto-gliniastym podłożu, które pod wpływem jej
                                       STYL ROMAŃSKI                  ciężaru  uległo  deformacji,  powodując  znaczne
                                                                                         pochylanie.
                                                                                                                               19
   8   9   10   11   12   13   14   15