Page 8 - DEMO_KSIAZKI
P. 8

BrAMA ZŁOtA



                                              W GDAŃSKU








                                                                       •  obie fasady bramy są zwieńczone attykami, na
                Miasto: Gdańsk, województwo pomorskie                     których ustawiono osiem rzeźb alegorycznych (po
                Okres powstania: XVii wiek                                cztery z każdej strony).
                                                                       •  w dolnej kondygnacji, z arkadowym przejazdem
                                                                          i symetrycznymi przejściami po bokach, widnieją
                                                                          kolumny jońskie osadzone na wysokich cokołach.
              LOKALiZAcJA                                                 w górnej, podzielonej rzędem arkadowych okien,
              najbardziej reprezentacyjna ulica Gdańska – długa,          widać kolumny korynckie.
              przebiegająca przez całe Stare miasto – od strony za-    •  ściany pokrywają niderlandzkie elementy zdobni-
              chodniej zamknięta jest Złotą Bramą. ta okazała budow-      cze: stylizowane owoce, warzywa, szyszki i inne
              la znajduje się na zakończeniu tzw. drogi królewskiej.      motywy roślinne.


              iNFOrMAcJe OGÓLNe                                        OSOBLiWOści/ZWieDZANie
              Złota Brama w Gdańsku została wzniesiona na począt-      Złota Brama w Gdańsku to jeden z najcenniejszych
              ku XVii w. w miejscu wcześniejszej średniowiecznej bu-   zabytków architektury późnorenesansowej w polsce,
              dowli. autorem projektu był abraham van den Bloc-        o widocznych wpływach niderlandzkich i włoskich.
              ke, a pracami budowlanymi kierował hans Strakowski.      forma oraz symbolika bramy nawiązują do tradycji
              architektura Złotej Bramy jest utrzymana w stylu ma-     klasycznych. Brama pozbawiona funkcji obronnych
              nieryzmu niderlandzkiego. w połowie XVii w. na ba-       stała się swego rodzaju łukiem triumfalnym, alegorią
              lustradzie budowli ustawiono osiem kamiennych figur.     bogactwa i potęgi miasta.
              Złota Brama pełniła wówczas funkcję reprezentacyjną
              i obronną (po stronie zachodniej umieszczono żelazne     cieKAWOStKi
              wrota, kraty w oknach i brony ograniczające dostęp do    figury wieńczące Złotą Bramę od strony zachodniej
              Starego miasta). w XiX stuleciu w budowli swoją sie-     symbolizują dążenia mieszczan do pokoju, wolności,
              dzibę miała Szkoła Sztuk pięknych. w latach 70. tam-     szczęścia i sławy. Z kolei te znajdujące się po stronie
              tego wieku zniszczone posągi zastąpiono ceramiczny-      wschodniej wyobrażają cnoty obywatelskie – zgodę,
              mi kopiami. w 1945 r. budynek został uszkodzony, ale     sprawiedliwość, pobożność i rozwagę.
              udało się go odbudować w 1957 r. w latach 90. prze-
              prowadzono  kompleksową konserwację i częściową
              rekonstrukcję fasady (odnowiono polichromie i złoce-
              nia), a obiekt przekazano na potrzeby Stowarzyszenia
              architektów polskich.


              cecHY cHArAKterYStYcZNe
              •  dwukondygnacyjna Złota Brama w Gdańsku zo-
                 stała zbudowana na planie prostokąta.
              •  niemal identyczne dwupoziomowe fasady bra-
                 my – wschodnia i zachodnia – są bogato dekoro-
                 wane. przypominają trójprzęsłowy rzymski łuk
                 triumfalny. posiadają trzy przejścia: jedno w for-
                 mie łuku pełnego i dwa prostokątne. powyżej znaj-
                 dują się cztery ogromne okna przedzielone na osi
                 pionowej dekoracją w formie owocu granatu i wy-
                 datnej szyszki. całość ujęta jest oprawą złożoną          Figury od strony wschodniej
                 z gzymsów i kolumn.



        8       naSZa polSka. SkarBy narodowe
   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13