Page 4 - demo ksiazki

Greccy filozofowie
1. Sokrates (469-399 p.n.e.) 3. Arystoteles (384-322 p.n.e.)
• należy wielbić cnoty, które mają większą war- • w skład filozofii wchodzą metafizyka, logika,
tość niż zdrowie, bogactwo i sława; retoryka, estetyka i poetyka;
• ten, który ćwiczy się w mądrości, rozwija się • istnieje tylko świat realny, w którym są ma-
moralnie, dąży do prawdy (poznania) i dobra; teria i forma;
• zło ma źródło w niewiedzy i ludzkiej głupocie; • materia się zmienia, natomiast forma stano-
• Bo z nas dwóch żaden zdaje się nie wie o tym, wi element wspólny dla jakiejś klasy, grupy;
co piękne i dobre, ale jemu się zdaje, że coś wie, • klasyczna definicja prawdy: prawda jest
choć nic nie wie, a ja, jak nic nie wiem, tak mi się zgodnością sądu z rzeczywistością, taką,
nawet i nie wydaje. Więc (...) jak czego nie wiem, którą można poznać – zobaczyć, zmierzyć;
to i nie myślę, że wiem . Stąd powiedzenie: • ludzie powinni dążyć do eudajmonii (szczę-
1
Wiem, że nic nie wiem, z którego bierze począ- ście, doskonałość), przez rozumne życie i po-
tek metoda wspólnego dochodzenia do prawdy. stępowanie
2. Platon (427-347 p.n.e.) • zasada złotego środka, czyli umiejętności do-
• idealizm obiektywny: rzeczywistość ma cha- konywania mądrych wyborów.
rakter dwojaki – istnieją rzeczy, które poznaje- 4. Diogenes (413-323 p.n.e.)
my zmysłami, rzeczy realne, ale taki świat jest • trzeba nauczyć się życia zgodnego z naturą;
jedynie odbiciem, „cieniem” świata idealnego; • nie należy gromadzić bogactw, najlepiej jest
• świat rzeczy materialnych jest niedoskonały nie mieć nic, bo wtedy człowiek nie lęka się
i podlega przemijaniu, naprawdę istnieją tyl- straty.
ko idee, np. Dobra, Prawdy i Piękna;
• rzeczywistość duchowa, czyli idealna, jest ce-
lem człowieka.

Rafael Santi, Szkoła ateńska, 1509-1511
1 Przewodnik dla licealistów. Most. Starożytność, J. Szeja (red.), Wydawnictwo STENTOR, Warszawa 2003, s. 38.

6 Kompendium licealisty. Język polski